DH Labs firmasının geçmişte bazı optik kablolarını inceleme fırsatım olmuştu. Firma yakın zamanda oldukça iddialı “Glass Master Toslink” kablosunu üretti ve ürün ülkemize gelir gelmez Stereo Mecmuası’na da konuk oldu. Firmanın yazıp çizdiğine göre yeni kablolarında veriyi aktaran kısım 300 adet özel cam telden oluşuyor ve bu sayede iddialı frekans aralıklarına ulaşabiliyor. Bu 300 adet telin özel şekilde camdan üretildiğini de unutmadan ekleyelim. Yeni optik kablo üzerine firmanın bayağı kafa yorduğunu söyleyebilmek mümkün. İç yapısından konektörlerine kadar tüm bileşenler yeniden tasarlanmış. Daha önce firmanın Deluxe Toslink kablosunu da mercek altına almıştım. Fiyatına göre son derece başarılı olan bu kabloyu uygun fiyatı ile okuyucularımıza da önermiştik. Bakalım bu yeni kabloda ne gibi sonuçlar elde edeceğiz.
Günümüzde optik kablolar bundan on sene önceki gibi popüler değiller. Hifi sistemlerine USB DAC’ların eklenmesi ve günden güne popüler olması ile dijital tarafta en popüler ürünler USB kablolar oldu. Tabii ki bilgisayarlarımızı optik kablolar ile DAC’larımıza bağlayabiliriz ancak gitgide yükselen çözünürlüklerin sadece USB kablolar tarafından desteklenmesi sebebi ile Toslink seçeneğini yaygın olarak kullanmıyoruz. CD transport ve DAC kombinasyonlarında ise AES/EBU veya BNC gibi özel bağlantı seçeneklerini bir kenara bırakır isek optik ve koaksiyel dijital bağlantılar kullanılmaya devam ediyor. Ancak burada da yönümüz genel olarak koaksiyel kablolara doğru kaymış durumda. Bunun en önemli sebebi birçok optik kablonun benzer fiyatlardaki koaksiyel kablolar kadar iyi performans gösterememeleri. Evlerimizdeki Play Station, Blu-Ray çalar gibi cihazların bağlantılarında ise halen optik kablolar kullanıyoruz. Günümüzde durum böyle iken Glass Master Toslink hayatlarımıza nasıl bir katkı yapabilecek. Bunu bende merak ediyorum. Kablolar elime ulaşınca birçok alanda denemeler yaptım. Sizlerle yaptığım testler ve ulaştığım sonuçları paylaşacağım.
İlk yaptığım denemeler klasik CD çalar ile DAC arasında bağlantı kıyaslaması oldu. Kendi SACD çalarımı Matrix X-Sabre ve Goldnote DAC7‘ye hem koaksiyel hemde optik dijital kablolar ile bağladım. Aynı CD’leri iki kombinasyonda dinleyerek kıyasladım. Uzun bir süre sonra ilk kez bir optik kablonun koaksiyel bağlantıdan daha iyi sonuç vermesi benim için gerçekten çok şaşırtıcı bir deneyim oldu. Benim kendi sistemimdeki koaksiyel kablo orta seviye bir kablo olduğu için, hemen daha üst model bir koaksiyel kablo edindim ve testlerimi tekrarladım. Normal koşullarda böyle bir senaryoda koaksiyel kablonun optik kabloya her senaryoda üstün geleceğini bekler iken, Glass Master Toslink en kötü ihtimal ile benzer ancak çoğu zaman daha iyi performans gösterdi. Senelerdir yaptığım denemelerde uzun zaman sonra ilk kez böylesine bir sonuç ile karşılaşmam DH Labs firmasının yeni kabloları ile iddialı olmasının altının dolu olduğunu gösteren bir durum oldu.
Ancak daha tatmin olmadığım için bu defa kablolarımı söküp üst segment bir DAC – CD Transport kombinasyonu kullanan bir arkadaşımda denemeye karar verdim. Bu senaryoda CD çalar ile CD transport arasında günümüzde bile oldukça yüksek fiyata satılan (1.000 Dolar üzeri) bir optik kablo ile Glass Master Toslink’i kıyasladım. Aradaki farklar CD’den CD’ye değişiyordu ve çok minimaldı. Bir kombinasyonda tizler bir miktar gerideyken diğerinde biraz daha ön planda gibi duymak için kendinizi zorlamanız gereken bir tablo ortaya çıktı. Bu tarz dinletiler insanı çok yoruyor. Çok küçük bir farkı duyabilmek için çok dikkatli şekilde dinlemeniz gerekiyor ve bana sorarsanız bu bir eziyet. Gün sonunda denemek istediğim hemen herşeyi denemiş durumdayım ve tüm bu denemelerde Glass Master Toslink gerçekten çok üst düzey bir performans gösteriyor… Fiyat performans oranına ise söylenebilecek tek şey, müthiş!
Bu denemelerimin ardından yine bir Stereo Mecmuası klasiği ile devam ettim. Bilgisayarımı optik kablo ile bağlayarak USB’ye karşı nasıl bir performans göstereceğini kıyaslamak. Kullanacağım ses dosyalarındaki çözünürlüğü 24Bit/96kHZ seviyesinde seçerek denemelerime başladım. Ancak bu noktada Glass Master Toslink önceki denemelerinden beklentilerimin aksine bir sonuç ortaya çıkarttı. Bunun neden olacağına kafa yorarken bulgularımı Timpani firmasının sahibi Adnan Bey ile paylaştım. Benzer denemeleri kendisi de yapmış olduğundan benzer bir sonuç ile karşılaşmış. Buradaki sıkıntı notebooklarımızdaki dijital ses çıkışı kulaklık çıkışına benzeyen yapıda ve Glass Master Toslink gibi bir kabloyu deneyebilmek için arada bir konektör kullanmamız gerekiyor. Bu konektör ne yazık ki performans önünde çok ciddi bir set oluşturuyor ve sistemin başarımını düşürüyor.
Normal koşullarda denemelerimi burada sonlandırırım ancak optimal koşullarda nasıl bir sonuç elde edeceğimi merak ettiğim için ofisimden masaüstü bilgisayarımı evdeki ofisime getirdim. Geçtiğimiz haftalarda evdeki bilgisayar sistemimi düzenlerken yeniden notebook’umu kullanmaya başlamıştım. Desktop bilgisayarımın anakartı (*) üzerinde dijital çıkış olduğu için ilginç bir deneme olacak. Denemelerimde oldukça şaşırtıcı sonuçlar elde etmeye başladım. tabii ki optik bağlantının en önemli dezavantajı belirli bir çözünürlüğün üzerini desteklememesi. Ancak arşiviniz bu tarz dosyalardan oluşmuyorsa veya örneğin Spotify dinliyorsanız optik bağlantı çok ciddi bir seçenek olabilir. Ancak konektör kullanmamak lazım ve bilgisayarınızda optik çıkış bulunmalı. Altı çizilmesi gereken önemli bir nokta; optik ve koaksiyel bağlantıların, veri ve elektriğin bir arada taşındığı USB gibi sorunlara sahip olmaması. Aslında her iki bağlantı türü, USB’den daha üstün teknik anlamda. Ancak bilişim sektörünün büyük oyuncuları USB’yi destekleyince, ne yazık ki, bu sorunlu bağlantıyı adam etmek için uğraşır hale geldik…
Uzun ve eğlenceli denemeler benim içinde aydınlatıcı oldu doğrusu. Bazı hiç yapmadığım denemeleri yapma fırsatım oldu. DH Labs bu kablo ile harika bir iş başarmış. Ocak 2017 itibarı ile 1 metrelik Glass Master Toslink kablo 195 Dolar artı KDV’lik bir satış fiyatına sahip. 700TL’nin üzerinde bir fiyatta bahsediyoruz. Şimdi eğri oturup doğruyu konuşalım. Bugün bilgisayarını kaynak olarak kullanan bir meraklı USB’nin her türlü problemine rağmen yüksek çözünürlüklerden vazgeçmeyecektir. Karşımıza çok ilginç bir tablo çıksa da, bu durumun değişeceğini düşünMüyorum. Ancak CD transport DAC kombinasyonları kullananlar, dijital sınıf amplifikatörleri ile streamer, CD çalar gibi kaynakları kullananlar açısından mutlaka denenmesi gereken bir kablo olmuş Glass Master Toslink. Bu kablo bu fiyatlara bundan 10 sene önce çıkmış olsa ve optik kablolar hayatımızda çok daha fazla yer kaplıyorken ortaya çıkartacağı gürültüyü hayal etmekte bile zorlanıyorum. Günümüzde her ne kadar optik kabloların kullanım alanı azalmış olsa da, fiyatından bağımsız olarak etkileyici performansı ile Glass Master Toslink şahsi tavsiye listemin en üst sırasına çıkabilecek kadar iyi bir kablo olmuş!
DH Labs Glass Master Toslink
Toslink optik dijital 1.00 metre kablo. Kablonun 0.5 ve 2 metre seçenekleri için firma ile irtibata geçiniz.
Fiyat: 754,15 TL (Ocak 2017 itibarı ile) Online satın almak için tıklayınız.
Temsilci: Timpani / www.timpani.com.tr
(*) Merak edenler için anakartın modeli Asus H170 Pro Gaming
kulaniyorum ve GLASS MASTER optikal konusundaki son yermibeş yilik peşin hükümlülüğumu sildi atı aklımdan keşke daha önce üretilseidi o çok degerli referans transport ve dacların degerini daha iyi anlardım ve keyfini yaşardım tasarlıyan üreten ve bize sunanları yürekten kutluyorum.Nazım ATA
Güle güle kullanın. Benzer görüşteyiz…
Merhaba Hakan Bey,
24Bit/96kHZ seviyesi üzerindeki çözünürlüklerin 24Bit/96kHZ seviyesine göre bariz farkları var mı? Eğer varsa bu farkları duyabilmemiz için yüksek fiyat bandındaki sistemlere mi ihtiyacımız var?
Giriş-orta seviye bir sisteme sahibim ve bu kablo ile DH Labs Mirage arasında bir seçim yapmak istiyorum. Yardımcı olursanız çok memnun olurum. Teşekkürler.
Merhabalar,
Benim kişisel görüşüm 24Bit/96kHZ üzerindeki çözünürlüklere çok ihtiyaç olmadığı yönünde. Evet farklılıklar duyuluyor ancak gerek dosya büyüklükleri gerekse de medya bulmaktaki sorunlar gerekse de farklılıkları daha belirgin şekilde duyabilmek için harcanan paranın artması olayın mantıklılık seviyesini düşürüyor. Giriş orta seviye bir sistemde ben olsam USB tarafına yatırım yapardım…