Kısa Bir Denemenin Hikayesi

Pikabı (ve kolu) ZYX Omega X ile denemeye kalktığımda, 12” için küçük, ama ses adına büyük bir montaj skandalıyla karşı karşıya olduğumun farkına vardım. İyi bir ses duymama rağmen bazı plakların belirli bölümlerinde hafif bir distorsiyon var gibi geldi kulağıma, tizlerde de genel bir tıslama. ZYX’i monte ederken Vinyl Engine’den indirdiğim basit bir Baerwald iletkisi kullanmıştım.

Daha hassas bir ayar yapabilmek için alelacele bir Dr. Feickert Protractor edindim. İğnenin yerinde 2 mm civarında bir sapma vardı. Hemen düzelttim, distorsiyon daha da arttı. İnce ayarları tekrar tekrar kontrol ettim, makro fotoğraflar çekip büyüterek inceledim, kafa montajında hiçbir sorun görünmüyordu. Dr. Feickert’i yeniden diske bağladım, gözüm bir an disk merkeziyle pivot merkezini birbirine sabitleyen cetvele takıldı ve kolun disk merkezine, olması gerektiğinden 2,6 mm yakın edildiğini hayretler içinde tespit ettim. Dr. Feickert Protractor diskin merkeziyle pivot merkezi arasındaki mesafeyi 314 mm gösteriyordu, oysa TA 210’da bu mesafe 316,6 mm olmalıydı. İşin ilginç tarafı, Cadenza ile dinlerken seste hiçbir sorun tespit edememiş olmam. Hemen fotoğraflar çekildi, Thorens ile yazışmalar başladı. Sonuçta Thorens mühendislerinin durumun farkında olduğu; kolu, kapağın arka tarafına sürtmesin diye kasıtlı olarak bu şekilde monte ettikleri; bunda da herhangi bir sakınca görmedikleri çıktı ortaya. Hemen Ortofon ile yazıştım. Onlara kalırsa da kol olması gerektiği yere monte edilmeliydi. 2,6 mm’lik bir sapmanın dünyanın sonu olmadığını kabul ediyorlardı, ancak bunu hiçbir şekilde tavsiye de etmiyorlardı. Sonuçta Thorens doğru ölçülere göre delinmiş yeni bir kol kızağı göndereceğini söyledi, konu kapandı. Ama beklerken rahat duramadım, Omega X’i LH-10000 kafa kızağına takarak denemeye karar verdim. Hiç umudum yoktu, zira hesaplara göre Omega X’in iğnesi bu ayar kabul etmeyen kızakla (sadece sabit iki delik var üzerinde, ama azimut ayarına müsaade ediyor) Cadenza’nın indiği noktanın 0.5 mm berisine iniyordu. Gözümü kararttım, iğneyi plağın üzerine indirdim vee…

Aman Tanrım! Omega X nefis çalıyor. Birkaç plağı sonuna kadar dinledim, sonra çok ufak bir azimuth ayarı yaptım, daha da iyi oldu. Thorens mühendislerinin haklı çıkmasına mı kızayım, sonuca mı sevineyim bilemedim. Kolu nasıl bir geometri prensibine uyarak monte ettiklerini hâlâ anlamış değilim. Bir başka kafayla denediğimde hangi prensibe göre monte etmem gerektiğini filan da bilmiyorum, ama Omega X acayip çalıyor, onu biliyorum. Ortofon ölçülerine göre hazırlanmış kol kızağı geldiğinde daha da mı iyi çalacak merak ediyorum açıkçası. Ancak şunu görmüş oldum; Omega X gibi aşırı duyarlı kafaları monte ederken sadece göze ve iletkilere güvenmemek lazım. Günün sonunda, kulak en doğru ayar cihazı.

Ahmet Kip

Thorens TD 550 incelemesine geri dönmek için tıklayınız