Arşivimden garip bir albüm seçmeye karar verdim. We Insist! – Freedom Now Max Roach müthiş bir davulcudur. Müzisyen 1960′larda ırk ayrımcılığına karşı mücadele eden bir aktivist olan Oscar Brown’ın sözlerinden hareketle We Insist! – Freedom Now plağını yapar. Bu bence çok önemli bir plaktır. Ancak dinlemesi birazcık zordur. Plak ülkemizde de bulunuyor. Pure Pleasure plak şirketi tarafından basıldığından fiyatı biracık yüksek ama ön yargısız müzikseverlerin arşivlerinde bir şekilde oması gereken bir albüm bence. We Insist! – Freedom Now albümünün, müzik anlayışı açısından 1960′ların biraz ilerisinde bir yapısı var. İçerdiği fikirler ve düşünceler ise çok daha ilerici. Roach, 1960′larda ülkesinin o dönemde bulunduğu politik durumdan son derece etkilenmiş ve aktif olarak ayrımcılığa karşı mücadele etmiş bir müzisyen. Şimdi yazacaklarım biraz tepki çekecek eminim ki ama yine de yazacağım. Ülkemizde bir kısım caz dinleyicisi, nedense 1960-70′lerde politik hareketlere katılan, 1980′lerde de özellikle free-jazz hareketinin içerisinde görülen müzisyenlere karşı anormal önyargılı. Max Roach’ın ortaya çıktığı 1940′lardan, ilk solo çalışmalarını yaptığı 1950′lere, 1960′larda Amerika’nın politik durumundan etkilenerek yaptığı albümlere, 70 ve 80′lerdeki çalışmalarına (özellikle de Avrupa’da yaptığı çalışmalara) göz attığınızda hiç birisine ön yargı ile yaklaşmadan incelemek ve dinlemek lazım. 1980′lerde free jazz çalıyor diyerek ön yargılı olursak örneğin “Homage to Charlie Parker”, “Bright Moments” veya “In The Light” gibi harika albümleri kaçırırız. Albümde kayıt gerçekten çok başarılı. Baslar çok başarılı. Sahne geniş, katman katman detaylar duyuluyor rahatlıkla.
Son House – Father Of The Delta Blues: The Complete 1965 Session plağına göz atalım. Harika bir plak, harika! Hikayesei de çok ilginç. Daha önce yazmıştım şimdi özetini paylaşayım. Eddie James “Son” House, Jr. 20 yüzyılın başlarında, 1902 yılında doğmuş, 1988′de ölmüş. 3 kardeşin ortancası olarak Mississippi Riverton’da doğmuş. 7-8 yaşlarında anne ve babası ayrılınca Tallulah isimli bir kasabaya taşınmışlar. Genç yaşlarında Son House, Baptist kilisesinde vaiz olmaya karar vermiş ve 15 yaşında vaiz kariyerine başlamış. 20′li yaşlarında ise gitar ile ilgilenmeye başlamış. O yıllarda kilise’nin blues müzikle pek anlaşamadığını biliyoruz. Hal böyle olunca House doğduğu topraklara geri dönmüş. Bu dönemlerde özellikle Willie Wilson şarkılarından etkilenmiş. 1940′lara kadar Charley Patton, Willie Brown, Robert Johnson ve Fiddlin’ Joe Martin gibi isimlerle müzik yapma fırsatı bulmuş.Son house’ın hayatının dönüm noktası muhtemelen 1928 ve 1929 yılları. Bu dönemde adam öldürmekten hapis yatıyor. Ancak “nefsi müdafaa” olduğundan çok uzun zaman hapis yatmamış. Yazılan çizilene göre ölümle sonuçlanan çatışmada House’da ayağından yaralanmış. Mahkeme 15 yıl hapis cezası veriyor ancak olayın nefsi müdafaa olması sebebi ile cezası azalıyor. Ne kadar garip bir yaşam öyküsü…
Son House’ın bilinen ilk kayıtlarını 1930′larda Paramount Records için yapmış. 1940′ların başında ise Amerikan Kongre Kütüphanesi için yapılan kayıtlarda görüyoruz ismini. Ünlü folklör uzmanı ve etnik müzikolojist “Alan Lomax” Mississippi havzasında binlerce kilometre yol yapıp, bu bölgedeki bir çok yerel müzisyenin kayıtlarını yapmış. Anlayacağınız Lomax, Amerikan müziği için çok çok önemli bir isim. Bu arada Amerikan müziği konusunda, Kongre Kütüphanesinin inanılmaz bir arşivi var. Bu tarihlerin ardından House ortadan kayboluyor. 1960′larda blues müziğin yeniden popüler olmasıyla Nick Perls, Dick Waterman ve Phil Spiro, Mississippi bölgesinde Son House’u arıyorlar. Onu bulmak 4 sene sürdü. House, 1964′de Mississippi yerine New York kentinde bulunuyor. House, bir çok blues müzisyeni gibi 1950′leri başka işlerde çalışarak geçinmeye çalışmış. House, bulunur bulunmaz kayıtlara ve konserlere başlar. 1964′de ayağının tozuyla Newport Folk Festival ‘ini sallar, arkasından New York Folk Festival’ini ve 1967′lerde Avrupa’yı. 1970′ler ise festivalden, konsere koşturur. Hatta Montreux Jazz Festival’ine bile katılır. 1974′de ise tekrar emekli olur. Bu kez para kazanamamaktan değil, hastalıktan.
Kayıt şahane, albümün tadı müthiş. Axia’nın perfomansı etkileyici. Orta frekanslar son derece ön planda bir albüm. Tınılar gayet sıcak. Sahne geniş. Bu plağı 3 farklı ayar ile dinliyorum. En başarılısı Stevenson protractor’una göre yapılan ayar. SME V söz konusu olunca böyle olmaması lazım normalde ama performans ortada. Albüm çift plaklık bir albüm ve keyifle dinliyorum.
Transfiguration Axia farklı bir iğne. Benim şimdiye kadar incelediğim ve dinlediğim bir çok üst sınıf Japon iğnesinin fantastik ve egzotik ses rengi bu iğnede çok baskın değil. Evet o tat bir miktar var, normal bir iğne dinlemediğinizi daha ilk dakikadan hissedebiliyorsunuz. Ancak baskınlık yok. Detay seviyesi son derece başarılı. Özellikle daha ilk anlardan itibaren orta frekanslar dikkat çekmeye başlıyor. Dengeli bir ses, analitik de değil, ancak çok egzotikte değil. Tizleri ilk anlarda çok ayrıntılı olarak duyamıyorsunuz, iğneye biraz vakit vermek gerekiyor. Her geçen gün üst frekans detayı artıyor. Üst frekanslarda da çok abartılı bir sunum yok. Ne çok önde ne çok geride. Bas performansını elde etmek için ayar konusuna biraz odaklanmak gerekiyor. Ayarlar konusunda optimali yakalayınca gayet detaylı bir performans ortaya koyuyor Axia.
Benim dinletilerim süresinde Axia’nın en sevdiğim yönü bu dengeli hali oldu. Hani bazı iğneler vardır çok detaylı çalar ancak analitiktir. Zaman zaman plak çaldığınızı size unutturur. İşte Axia hem çok detaylı çalıp size plak çaldığını unutturmayan bir iğne. Tonal dengesi müzikallikten ödün vermiyor. Axia’nın fiyatı 2.250 Dolar seviyelerinde. Açık konuşmak gerekirse çok ucuz değil. Axia kendisini gösterebilmek için kesinlikle iyi bir kol isteyen bir iğne. Optimal ayarı ve en önemlisi kendi zevkinize uyan bir ayarı tutturunca -ki bu zor değil- size uzun seneler hizmet verecek, detaylı çalan, ancak bu detayı verirken size plak çaldığını unutturmayacak bir iğne.
Transfiguration Axia
MC yapıda pikap kafası
Fiyat: 2.250 USD +KDV
Temsilci: Audio AVM / www.audioavm.com
Bir yorum ekleyin