Graham Slee ürünlerini mercek altına almaya devam ediyoruz. Gram Amp 2 SE ve Reflex M / PSU1 modellerini daha önce incelemiştik. Şimdi Elevator EXP/ PSU1 kombinasyonu mercek altında. Elevator modelini mercek altına aldıktan sonra 2 yazı daha yayınlayacağım. Laf aramızda şenlik o zaman başlayacak…
Öncelikle adım adım gidelim ve Elevator’un ne işe yaradığı ile başlayalım. Elevator tam anlamı ile bir step-up transformer. Nedir bu step-up transformer?
En basit anlatımı ile MM iğneler konusunda belirli bir standart var. Pazara sunulan tüm MM iğneler bu teknik değerlere sahiptir veya daha doğru bir tabir ile bu değerler ekseninde dolaşır. Ancak MC iğnelere geldiğimizde işlerin rengi değişir. Çok farklı değerler bizleri karşılar. Sistemimizden optimal performansı alabilmek için MC iğneleri fabrika verilerine yakın eğer mümkünse tam olarak bu verilerle kullanmak gerekli. Burada iki seçeneğimiz var. Ya MC bir pikap katı satın alacağız veya MM pikap katımızın üzerine ek bir cihaz ekleyeceğiz. Buradaki sorun şu, alacağınız MC pikap katında belirli ayarlara sahip olmamız gerekiyor. Ancak bir çok giriş seviyesi pikap katında bu ayarlar yok. Bu tarz ayarların bulunduğu MC pikap katlarının fiyatları da ortada.
Step-up transformer’larda da durum çok basit değil aslında. Yine basit şekilde açıklamaya çalışayım. Ortalıkta 2 ana tip step-up transformer var. Bunlardan ilki kullanacağınız iğneye özel üretilmiş ürünler. Mesela Ortofon SPU kullanacaksınız, bu iğneye özel üretilmiş bir step-up transformer alarak MM pikap katınızı kullanmaya devam edebilirsiniz. Veya Denon DL103 kullanmayı planlıyorsunuz. Bu iğnenin değerlerine özel üretilmiş bir step-up transformer alarak MM pikap katımızı kullanmaya devam edebiliriz. Bu sayede teknik veriler ile uğraşmadan analog kurulumumuzu kullanacağımız iğne ile yüzde yüz uyumlu hale getirebilirsiniz. Peki ya farklı bir iğne kullanacaksanız ne olacak. Ya iğnenizin teknik özelliklerine yakın bir iğne kullanacaksınız veya step up transformer’ınıza müdahale edeceksiniz. Açık konuşayım ikinci seçenek deli işidir ve acemi bir meraklının bu işlere girişmesini hiç tavsiye etmem.
İkinci seçeneğimiz ise değerlerine müdahale edebildiğimiz bir step-up transformer kullanmak. Bu sayede farklı iğneler ile kullanabileceğiniz son derece esnek bir kombinasyon kurabilirsiniz. Graham Slee cephesinde bunu yapabildiğimiz cihaz Elevator EXP.
Elevator EXP, diğer Graham Slee cihazlar ile benzer görsel bir tarza sahip. Son derece basit ve şık. Ön bölümünde 2 tane eski tarz switch sayesinde toplamda 7 adet farklı load (yükleme) empedansı ayarlayabilmek mümkün. Rakamlara baktığımda 23, 30, 100, 840, 1000, 5100 ve 47000 Ohms rakamlarını görüyorum ki, ortalıktaki bir çok MC iğneyi bu rakamlar kapsıyor. Evet oldukça acayip yükleme değerlerine sahip iğnelerde var ama ortalama bir değer seçerek uyum konusunda sıkıntı yaşamazsınız. Cihazın arkasında klasik giriş ve çıkışlar mevcut. Graham Slee, Elevator EXP modelinde elektrik girişine yer vermiş. Bazı step-up’larda elektrik gerekmiyor. Tasarımdan tasarıma değişen bir durum. Daha önce Reflex M incelemesinde gördüğümüz PSU1′ yine iş başında. Sigma Ses ürünü bu güç kaynağı ile beraber satışa sunuyor…
Şimdi bağlantı zamanı. Pikap kolumuzdan çıkan kablo ilk önce step-up transformer’a giriyor. Yani Elevator EXP modeline. Buradan MM pikap katına doğru yola çıkıyoruz. MM pikap katınız gerek ayrı bir cihaz gerekse de bende olduğu gibi ampli veya pre-amplifikatörünüze entegre olabilir. Bu kombinasyonda olmaz ise olmaz MM pikap katı. Umarım meraklılar açısından faydalı bir yazı oluyordur. Şu an MM pikap ile step-up transformer kombinasyonu kurmuş olduk…
Bu kez kullanacağım iğneler tamamen farklı. Pikap Michell Gyrodeck MkII ile SME Series V kombinasyonu. MM pikap katı olarak kendi pre-ampli içerisindeki pikap katını kullanıyorum. Normalde zaten step up transformer kullandığım için Ortofon ve Nakamichi step-up cihazları devre dışında. İğne ise geleneksel olduğu üzere Denon DL-103. Tabii ki rahat durmayıp daha önce incelemelerini yayınladığım ZYX Omega G ve Phasemation PP-300 modeli iğneleri de devreye soktum. Ek olarak Ortofon Rondo Bronze modelini de kullandım. Bu iğne ile alakalı inceleme yazısını gelecek günlerde okuyabileceksiniz.
Burada en acayip değer Denon DL-103 modelinin değeri olan 13Ohm. Giriş empedansı olarak 23 Ohm kullanıyorum. Bu denli bir değer sıkıntı yaratmıyor. Phasemation PP-300 için ise optimal değer 30 Ohm civarlarında. Elevator EXP üzerinde 30 değerini seçmek yeterli. Gördüğünüz gibi farklı iğneler ile empedans ayarını bir parmak hareketi ile değiştirmek mümkün. Hadi bir ipucu vereyim, farklı değerler ile farklı sonuçlar da elde etmek mümkün. Olayın sadece ses şiddeti ile alakası yok. Bazı iğnelerde daha yüksek giriş omajı daha açık bir ses elde etmemize yarayabiliyor. Elevator EXP ile parmağınızın ucu ile değerleri istediğiniz gibi oynayabiliyor olmak büyük bir rahatlık.
Jeff Buckley’in Grace albümünü ele alalım şimdi. Music On Vinyl (MOV) tarafından yapılan 180gr baskısı son derece başarılı. Buckley, 1990′ların başındaki New York günlerinde Gary Lucas ile işbirliği ile “Grace” ve “Mojo Pin” gibi önemli şarkıları yazarlar. Bu arada “Gods and Monsters” topluluğu ile müzik yapmaya devam etmektedir. Bu topluluk Gary Lucas’ın projesidir. Topluluk ile uzun zaman takılan Jeff, ilk albümlerinin yayınlanmasının ardından topluluğu terk eder. Başladığı yere dönen Jeff, yine cafelerde, kulüplerde müzik yapmaya devam eder. Repertuvarı çaldığı kafeye göre değişir, folk, rock, Rythm and Soul, blues, caz ve aklınıza ne gelirse. Bu dönemde Nina Simone, Billie Holiday, Van Morrison, ve Judy Garland gibi önemli vokalistleri keşfettikçe vokal tekniğinde önemli dönüşümler yaşanır. Vokalistlere iyice kafayı takar, Nusrat Fateh Ali Khan, Bob Dylan, Édith Piaf, Elton John, The Smiths, Bad Brains, Leonard Cohen, Robert Johnson, Siouxsie Sioux akılınıza gelebilecek hemen her müzik tarzından önemli isimleri dinler. Sonunda plak şirketlerinden bir tanesinin ilgisini çekmeyi başarır. Columbia Records’tan Clive Davis onunla görüşür, anlaşırlar ve 1992′de el sıkışırlar. 1993′te ilk kayıtlar yapılır ve ilk EP’si, hemen ardından da 1994′de Grace yayınlanır. Bu albümde Jeff Buckley’in son derece kendisine özgü ses rengi ve vokal tekniği albümü domine ediyor. Ancak arka planı gözden kaçırmayın.
Arka plan sessizliği çok başarılı. Normal koşullarda pikaptan gelen sinyaller ile elektrik tehlikeli bir ikilidir. Graham Slee’nin step up transformer’ında en ufak bir sıkıntı yok. Özellikle detay seviyesindeki artış dikkat çekici. Bu plak tüm odayı kaplayan bir havaya sahiptir. Vokal ise sisteminizin ortasından odayı doldurur genelde. Performans çok etkileyici. Buckley’in kendisine özgü sesi daha bir sıcak daha bir etkileyici. Testi bırak plağı dinle moduna girmem uzun sürmedi.
Graham Slee, Elevator EXP ile PSU1 kombinasyonu MM bir pikap katının üzerine eklenerek sistemde MC iğnelerden iyi performans elde etmek için çok güzel bir seçenek. Detay seviyesi, sahnesi hemen her parametre için çok olumlu görüşlerim. Ses son derece sıcak yani plaklarınızı size keyifle dinletecek tat kesinlikle mevcut. Esneklik açısından söylenebilecek bir şey yok. Hele fiyat seviyesine bakınca. Tamam her sistemde kullanılacak kadar ucuz bir fiyat etiketi yok ama sıradan bir MC iğnenin fiyatını gözününe alırsanız fiyat bir anda çok makul hale geliyor. İyi bir MM pikap katı ile kombine edilip çok uzun zaman pikap katı konusunda hiçbir şey yapmanıza gerek kalmayacağını düşündüğüm gerçekten tam anlamı ile meraklısına bir cihaz. Çok beğendim…
Graham Slee – Elevator EXP/ PSU1
Stereo yüksek sınıf, MC>MM ek kazanç katı, “Ultra-Linear”, 22dB kazanç, 0,15-0,8mV giriş, 2-10mV çıkış, giriş özdirenci : 23, 30, 100, 840, 1000, 5100, 47000ohm, çıkış özdirenci : 300 ohm, önerilen yük özdirenci : 47kOhm (MM pikap önyükselteci girişi), çıkış gürültü oranı -99 dB, THD : < %0,02, 107x50x180mm, PSU1 üst sınıf güç kaynağı ile birlikte
Fiyat: 503 Sterlin + KDV
Temsilci: Sigma Ses / www.sigmases.com
Selamlar..
Söz konusu ürün, katıhal bir yükselteç gibi tasarlanmış olduğu için, haricen beslemeli bir üründür. Yani, alışılagelmiş bir “step-up transformer” yani, trafo içermemekte olup, daha doğru bir tanımlama ile, kafa giriş yük değerleri seçilebilen bir kazanç katıdır… Bu ilave bilgiyi okuyucularla paylaşmak istedim…
İçten sevgilerimle.