Stax SR-009 New Bottle Old Wine! Bölüm 3

SR-Lambda Signature modelinin elektrostatik hoparlörleri ve koruması. Stax, elektrostatik yapıyı kulaklıklarına uygulamakta başarılı olmak için neredeyse 20 sene boyunca araştırma geliştirme yapmış. Yazılan çizilenlere göre 1980 ve sonrasındaki ürünlerde bambaşka bir yere gelmiş tasarımcılar. Tüm bu gelişim süreci sırasında Stax’ın ürettiği meşhur bir de hoparlör var. Elektrostatik yapıdaki bu hoparlör neredeyse tüm Uzakdoğulu odyofillerin kutsal kasesi. Bu ilginç hoparlörleri dinleyen hemen herkes çok etkilenmiş. Ben eski model ile alakalı yazıyı yazdığım senelerden bugüne bu hoparlörler ile alakalı çok yazı okudum. Dinlemek nasip olur mu bilmem!

Stax SR-009 modelinde atasına göre bayağı farklı bir yapı dikkat çekiyor. Elektrostatik diaframlar üzerine ek bir kumaş kullanılmış. Bu muhtelen sönümleme amacı ile kullanılıyor.

SR-Lambda Signature modelinde kulaklığın hemen her tarafı açık ve plastik korumalar ile diafram çevrelenmiş. Bu gördüğünüz boşluklardan dışarıya bayağı ses gidiyor. Dışarıdan hiç sessiz değil Stax’lar.

Şöyle bakınca geçmişin tüplü mikrofonlarına benziyor SR-Lambda Signature modelini ana yapısı. Görebildiğiniz gibi çok yaşlı olmasına rağmen gayet iyi durumda. Laf aramızda ses performansı da müthiş.

Yukarıdaki ve aşağıdaki fotoğraflarda geçmişte “SR” ve “Signature” terimlerinin özellikle vurgulandığını görebiliyorsunuz. Günümüzdeki modellerde tasarım çok daha sade. Artık herkes üzerinde Stax yazan bir kulaklığın zaten özel olduğunu biliyor. Ancak 25 sene önce piyasa daha farklıydı…

Stax tasarımcıları kulaklılarda hafif bir eğimli yapıyı tercih ediyor. Bunda insan kulağının ve kafatasının yapısı önemli bir etken. Yeni modellerde de aynı tasarım anlayışı devam ettirilmiş.

Ancak bir farklılık var. Eskiden elektrostatik yapıyı çevreleyen yapı üzerinde eğimli bir tasarım ön plana çıkarken günümüzde yastık denilen bölümde eğim uygulanmış. Böylelikle hoparlör kısmı her zaman aynı açı kulağınıza ses veriyor. Bu aslında önemli bir tasarım değişimi. Hemen söyleyeyim yeni Stax’ta sessiz bir kulaklık değil; dışarıya bayağı ses gidiyor. Yeni modelde daha az olmasına rağmen yine sessiz diyemeyiz. Zaten firmanın böyle bir iddiası da yok…

İşçilik SR-009 modelinde de kusursuz. Dinleme testlerini yaparken Stax SRM-T1 modeli eski kulaklık amplifikatörünü kullandım. Buradaki resimlerde görebileceğiniz üzere bu ampli üzerinde toplam 3 adet kulaklık girişi bulunuyor. İki tanesi özel olarak Stax elektrostatik kulak hoparlörleri için optimize edilmiş. Bu sayede ben hem SR-009 hemde SR-Lambda Signature modeli kulaklıkları aynı anda kullandım. İstediğim zaman kulaklılar arası geçiş yapabildim…

Zaman içerisinde kablo yapısında da biraz değişim olmuş. Yeni kablolar daha genişler. Ayrıca günümüze göre yeniden tasarlanmışlar. Ancak  konektör standartı hala aynı. Böyle olunca uzatma kablosu gibi aksesuarlardan kulaklık amplilerine kadar geçmişten gelen her ekipmanı kullanmaya devam edebiliyorsunuz.

Son bir kaç cümle yazmam gerekirse; SR-009 modelini kulağınıza taktığınız anda bunun bir Stax olduğunu hemen anlıyorsunuz. Arkasından uzun bir yanma sürecinin ardından Stax sesinin yanına müthiş bir detay, müthiş bir sahne, müthiş bir frekans ayrımı ve her türden güzellik geliyor. Eski ve yeniyi kıyaslamak gerekirse, aradan geçen 20 küsür sene boyunca Stax mühendisleri gelişime devam etmişler. Arada tabii ki önemli farklıklar var.  SR-Lambda Signature bugünün koşullarında bile bir çok “çok iyi” kulaklıktan daha iyi çalıyor. SR-009’un ise rakibinin ancak bir elin parmakları kadar belki de daha az olduğunu düşünüyorum. Hele bir de güncel referans kulaklık amplifikatörü ile dinleme şansım olsaydı neler olurdu bilemiyorum. Aslında yeni kulaklık amplifikatörlerini göndermeyi teklif ettiler de,  ben ruh sağlığım açısından istemedim. Bu kadarı bile yetti. Ergonomi yine başarılı ancak yeni nesil Stax birazcık daha ağır. Ancak insanı kesinlikle sıkmıyor.  Yazının başında yazdığım sonuç ile yazımı bitiriyorum. Zaten sonda söyleyeceğimi başta söylemiştim;

Eğer yeterli bütçeniz var ise gidin  SR-009 kulak hoparlörünü ve yine Stax’tan Sr-009’a uyumlu şekilde üretilen vakum tüplü kulaklık amplifikatörünü satın alın. Bulabildiğiniz en özel NOS tüpleri denk getirmeye çalışın. Bunları yaptıktan sonra bütçenizin imkan tanıdığı en iyi kaynak cihaz veya cihazları bağlayın. En sevdiğiniz içkiyi açın ve bir kadeh koyun. Müzik çalmaya başladığında cennete açılan kapıyı aralamış olacaksınız.

Stax SR-009
Referans elektrostatik  kulak hoparlörü
Fiyat: 6.500 USD + KDV
Temsilci:  Lotus Concept / www.lotusconcept.com
Online Satış: Audio AVM / www.audioavm.com 

İkinci Sayfaya Ulaşmak İçin Tıklayınız                         İlk Sayfaya Ulaşmak İçin Tıklayınız

Tags: ,