Rethm Maarga ve Saadhana: Dinleti Notları

Hoparlörlerin kurulumunun ardından herkesin merakla beklediği dinletiye sıra gelmişti sonunda. Jacob dinletiye başlamadan önce bir noktanın altını israrla çizmek istedi, “eğer ilk kez bir full range dinleyecekseniz, ya çok seversiniz ya da hiç sevmezsiniz” Bu en azından benim için pek alışılagelmiş bir demo başlangıcı değildi. Beklentilerim çok yüksekti ve belki beğenmeme olasılığım vardı. Dinletiye ilk önce Rethm hoparlörlerin en küçüğü olan Maarga ile başladık. 845 lambalar kullanan Verdier SET amplifikatörlerle sürülecekti. Önce Jacob, mekana göre kendi test CD’leri ile gerekli düzenlemeleri yaptı arkasından notalar havalarda uçuşmaya başladı. Daha hoparlör yanmamış olsa da, gelen ses oldukça değişikti ve benim hoşuma gitmişti. Maarga’ları bir süre daha dinledikten sonra, asıl herkesin merak ettiği hoparlör olan Saadhana’ya geçildi. Bu arada Maarga’larla ilgili dinleti notlarımı gelecek sayılarımızda okuyabileceksiniz. Maarga’nın ardından sıra gecenin beklenen yıldızı Saadhana’ya sıra gelmişti en sonunda.

Yine kurulum Jacob tarafından yapıldı. Mekana göre hoparlörlerin konumlandırılması yaptı “Turn Over” adını verdiği bölümden bas frekans ayarını, hoparlörün içerisinde bulunan amplifikatöre giden elektrik hattına göre gerekli düzenlemeyi yaptı ve bas gain düzeyini ayarladı. Bu süreç neredeyse 15 dakika kadar sürdü. Bunun ardından CD’den ilk notalar salonun içerisinde uçuşmaya başladı. Dinleti yapılan evde inanılmaz bir müzik arşivi bulunduğundan dinleti sırasında çok geniş yelpazeden CD ve plak seçimi yapma şansımız oldu. Kendi adıma aklıma ne geldiyse dinleyip kurtlarımı döktüm diyebilirim.

Bu evde daha önce Triangle firmasının referans hoparlörleri Magellan’dan, Sonus Faber’lere, Bluenote ve diğer bir sürü markadan hoparlöre çok sayıda hoparlör dinlemiştim. Üst segment hoparlörlerin bir çoğunda eğer sistemle iyi sinerji oluştuysa gerçekten büyük keyif alınıyor. Herbir hoparlörün birbirinden farklı tadları, farklı zevklere hitap eden yönleri var. Ben Rethm Saadhana’da özellikle detaylardan çok etkilendim. Daha hoparlörü çalar çalmaz salonu inanılmaz bir detay seviyesi kapladı. İlk anlarda sesler kulağıma doğru gelirken, yaklaşık 30 dakikadan itibaren mükemmel bir sahne oluşmaya başladı. Yalnız önemli bir noktaya dikkat çekmek isterim. Saadhana kesinlikle büyük bir salon istiyor. Hoparlörün yapısı gereği birbirinden belli bir miktar uzakta olması, arka duvar mesafesininde standart bir hoparlörden daha fazla olması bir gereklilik. Bu noktalara uygun yerleşim yapıldığında hoparlör optimal performansını sergileyebiliyor. Bu arada bu hoparlörle ilgili Jacob’a daha önce sorduğum soruyu tekrarlama ihtiyacı hissettim. Isobarik ve “sealed” olsa bile neden ekstra bas sürücü ? Bunun üzerine Jacob çevik bir hareketle Saadhana’nın bas sürücülerini kapattı. Aslına bakarsanız bu hali bile gerçekten inanılmazdı. Hatta aramızdaki bazı arkadaşlarımız bu halini daha fazla sevdiler. Hoparlörün yaratıcısı, farklı kulaklar ve farklı zevkler diyerek gülümsüyordu o an. Dinleti devam ederken, eve uğrayıp kendi amplimi getirdim. Artık okuyucular benim ufak amplimi gayet yakınen tanıyorlardır. 3 watt çıkışa sahip amplimi ilk kez çok yükseklerde ses verirken dinleme şansım oldu ki, gerçekten duyulması gereken bir andı.

Uzun zamandır böyle keyifli müzik dinlediğimi hatırlamıyorum. Zaten bunun üzerine Seçil’e telefon edip,kaçırmaması gereken bir şey olduğunu anlatıp, gelmesini rica ettim. O da gelince duyduklarına inanamadı ki, gecenin karanlığı bastırdığında, hoparlörler aralıksız uzun saatler boyu çalarak bir ölçüde pişme sürecinde ilerlemişlerdi. Bu arada tüm dinletiler sırasında önemli ama çok önemli bir diğer not var ki, dünyada ilk kez – eliştiriciler hariç- benimde aralarında bulunduğum bir grubun ve ertesi gece İzmir Hifi klübü toplantısında sevgili dostlarımızın dinlediği ve denemeler yaptığı ipek difüzör yan paneller. Bu yan paneller, kullanıclara yansımaları yönlendirilerek sahne oluşumunda ve derinlik anlamında ufak çaplı “tuning” yapabilme kabiliyeti kazandırıyorlar. Bu panelleri kullanarak yaptığım denemelerde, cidden işe yaradıklarını söyleyebilirim. Benzer bir şeyi evdeki 2 hoparlörümle denemeye kalktığımda sonuç oldukça farklı oldu. Bunun sebebini bir gün sonra Jacob’a sorduğumda, Saadhana’nın büyük kasasının içerisinde oldukça farklı tasarlanmış bir horn yapı olduğunu sesin ayağın özel tasarımından dolayı hem asıl sürücüden hemde alt kısımdan havaya süzülerek dağılma sağlandığını anlattı. Eğer yan ahşap panelleri kapatıp, iç taraftaki hornların daha etkin çalışmasını sağlarsanız, bu da sesin alt kısımdan süzülme oranını arttırır. Mekanın yapısına göre, hoparlörün mekana uyumunu arttıran küçük ama önemli bir ayrıntı. Jacob Saadhana hoparlörler ile bu panellerin bundan sonra beraber geleceğini ayrıca

Saadhana’lar için ahşap panel yerine ipek difüzörün kullanıldığı farklı bir opsiyon üreteceğini açıkladı. Yani isteyen müşterilere bahsettiğim panellerle hiç uğraşmadan, bir kısmı ipekten üretilmiş bir hoparlör tercihi de sunacakmış. Keyifli olacağı kesin… Peki bu hoparlör kimler için uygun. Açıkcası yapısı gereği herkes bu hoparlörü alıp optimal performansında kullanamaz. Bunun için gerekli noktaları sıralamak isterim, Jacob’ında notlarını gözönüne alarak bu hoparlörler kimler için uygun? Öncelikle salonu veya dinleti odası yeterince geniş, tercihan Single Ended Triode (SET) kullanıcıları ve bunun yanısıra düşük güçlü Pure Class A yapıdaki Single Ended Solid- State ampliler, (örneğin Nelson Pass ürünleri gibi) yeni jenerasyon yüksek kaliteli yine göreceli düşük güçlü yüksek kaliteli Class D (dijital Amp) amplifikatör kullanıcıları bu hoparlörlerle oldukça keyifli vakit geçirebilirler.

Ben kendi adıma bu hoparlörleri çok sevdim. Özellikle kendi amplifikatörüm ile oluşan mükemmel sinerjiyi duyduğumda. Hoparlörlerin farklı yapısı ve ayarlanabilir ekstra bas sürücüleri dinleme ortamına göre bir miktar “tuning” yapılabilmesine imkan veriyor. Özellikle dünyada ilk kez bizlerin dinleme ve test etme olanağı bulduğumuz ipek difüzör paneller farklı beğenilere göre hoparlörü optimize etmek için ince düşünülmüş ayrıntılar. Tabii ki, hoparlörün uzun yanma süreci sabır isteyen bir süreç olsa da, en büyük avantaj ve aynı zamanda dezavantaj full-range yapıda olması. Jacob’ın söylediği gibi, bazıları sevebilir bazıları da nefret edebilir. Ben sevenler safında yer aldım ama bu tarz bir hoparlörün nihai karar öncesinde ayrıntılı şekilde dinlenmesi gerekebilir. Bir diğer önemli nokta ise, sistem bileşenlerinin çok özenli seçilmesi konusu. Hoparlörler en ufak cızıltı, hum vesaire istenmeyen sesi affetmiyor. Özellikle pikap kullanıcılarının dikkat etmesi gerekebilir. Tüm bunların haricinde bir ürünü tasarlayan insanla beraber 3 gün geçirmek gerçekten inanılmaz keyifliydi. Bunu özellikle İzmir’de bambaşka bir dönemin başlangıcı kabul etmek gerekir, çünkü bunun devamının geleceğini biliyorum. Rethm ürünlerinin arkasındaki harika insan, sevgili dostum Jacob George’a, bu organizasyonda emeği geçen Fil Elektronik’e, İz-hifi toplantısında bu güzel olayı odyofil dostlarla paylaşılmasını sağlayan Quad Turkiye ve başkanımız Haluk Özümerzifon’a gönül dolusu teşekkürler. Ve son söz, tabii ki bunun devamını bekliyoruz :)

Rethm Maarga ve Saadhana

Üretici: Rethm
Türkiye dağıtıcısı: Fil Elektronik
Ürün fiyatları: Son fiyatlar belli değil.
Rethm Maarga teknik özellikler
-Full Range sürücü: Single Custom Made Peerless Fullrange Driver, 6 Inch, In Horn-Loaded Cabinet.
-Frekans yanıtı: 100 Hz. To 20 Khz.
Efficiency 94 Db/W/M.
Bas Unitesi: Single Custom Peerless Bass Driver, 6 Inch Paper Cone With Cloth Surrounds In Sealed Enclosure With Horn Loading.
-Frekans yanıtı: 40 Hz. To 100-200 Hz (Variable).
-Efficiency 93 Db/W/M.
Rethm Saadhana teknik özellikler
-Full Range sürücü : Single Lowther Dx 55 Driver,6 Inch, Custom Modified, In Horn-Loaded Cabinet
-Frekans yanıtı 75 Hz. To 20khz.
-Efficiency 98 Db/W/M.
Bas Unitesi Dual Custom Made Peerless Bass Drivers, 6 Inch Paper Cone With Cloth Surrounds.
-Frekans yanıtı 32 Hz. To 75-150 Hz (Variable).
-Efficiency 97 Db/W/M, Sealed Isobaric System In Horn-Loaded Cabinet.

Test Ekipmanı
Ampli: J.C.Verdier Triode Spirit 845 Monoblocks, Triode Spirit 2A3 Power Amp, MM/MC Pre Kaynak: J.C.Verdier La Platine, Moerch UP6, Ikeda, SME 3012, Ortofon SPU, Bluenote Tuscany, Denon DL103R, Bluenote Stibbert CD Diğer: Isotek Titan, Sigmas, Multilink filtreler, Isotek Supreme kablolar, Bluenote Firenze Connection Plus hoparlör ve interconnect kabloları, Gyrphon PSC Reference hoparlör kablosu

Bölüm 5: İzhifi Toplantı Notları