Üçüncü Bölüme Ulaşmak İçin Tıklayınız
Son olarak elime yeni ulaşan 2A3 ise RCA CRC-2A3. Zaten tube rolling coskusunun başlamasına sebep olan tüp bu! Tabanındaki yazılar dahil her şey rahatlıkla okunabildiği için üretim tarihini ve ayrıntıları daha kolay öğrenebiliyoruz. CRC kodu RCA’in askeri sınıf (military grade) spesifikasyonu için kullandığı bir kod. Bendeki 2A3 tüp (58-52) 1958 üretimi. RCA üretim hattından çıkan tüpler arasından seçilerek NATO’ya tedarikçilik yapan (contractor) firmalara gönderilmiş. Black base, gray plate bir üretim.
RCA NOS CRC-2A3’ler
Mini şenliğimiz için toplam dört adet çeşitli dönemlerde üretilmiş NOS 2A3 kullanacağız. Gönül ister ki 1940 başı monoplate RCA’larımızda olsun. Ama gerek anormal yüksek fiyatları gerekse de az bulunuyor olmaları dolayısıyla bir çok meraklı gibi benim içinde bu tüp ancak bir kutsal kase (holy grail)
RCA NOS CRC-2A3 ayrıntı
Gelelim dinleme notlarımıza. Öncelikle amplifikatörümde ilk önce standart tüp donanımına döndüm. Sonuçta bu konfigürasyon fabrika çıkışı RCA tüplerine optimize edilmiş bir konfigürasyondu ve uzun yıllar boyunca amplimi bu şekilde kullandım. Referans tüp olarak ise stok 2A3’ü esas aldım. Kaynak olarak pikabımı kullandım. Artık bir çok kişinin ezberlediği (ve çok uzun zamandır aynı olan) bir konfigürasyonum olduğu için çok ayrıntıya girmeyeceğim. Zaten Stereo Mecmuası forumlarında ayrıntıları bulabilirsiniz. Her tüp için uzun zaman ayırdım. Dinlediğim kayıtlar, Mercury Living Presence: Russian Recordings’in (Speakers Corner 5LP Box) birinci plağı. Bu plakta Prokofiev’in Piyano Konçerto No.3; ve Rachmaninov’un Piyano Konçerto No.1 eserleri var. Piyano da Byron Janis’e Kyril Kondrashin yönetimindeki Moskova Filarmoni Orkestrası eşlik etmiş. (ayrıntılar için tıklayınız) Oliver Nelson- The Blues and the Abstract Thruth (Impulse AS-5/Speakers Corners 180Gr inceleme için tıklayınız), mükemmel kayda sahip Thorens 125th Anniversary LP üç plaklık setin üçüncü plağı (ayrıntılar için tıklayınız) ve yeni yayınlanan Bill Evans – At The Montreux Jazz Festival (Verve V68762 / Speakers Corner 180Gr LP inceleme için tıklayınız) Tabii bu arada senelerdir RCA 58-52 haricinde tüpler bende olduğu için yüzlerce hatta binlerce albüm dinlemiş olduğumu da eklemek isterim.
Öncelikle National Electronics 2A3 dışında farklı yılların 2A3 NOS’larında dikkat çeken şey müthiş denge. Hemen hemen tüm klasik SET tüplerinde olduğu gibi özellikle orta seslerdeki sıcaklık ve yumuşaklık hemen dikkat çekiyor. Tizler çok belirgin karaktere ve inanılmaz bir ayrıntıya sahip. Elimdeki hemen her 2A3 insana test notu almak yerine otur müzik dinle diye sesleniyor neredeyse. RCA (58-52) 2A3 tizlerde bir miktar daha ayrıntılı bir sunuma sahip. Onun hemen ardından Penta Labs etiketli RCA dual plate benzeri geliyor. Bunun hemen ardından ise klasik konfigürasyonda gelen stok 2A3 geliyor. National Electronics 2A3 NOS ise bu üçlüyü biraz geriden takip ediyor.
RCA NOS CRC-2A3 ayrıntı bir diğer ayrıntı fotoğrafı
İş midlere geldiğinde farkları duymak zorlaşıyor. Penta Labs etiketli tüp ile RCA (58-52) 2A3 ile benzer performansa sahip. Farklar oldukça minimal. Önüme bir perde koysanız ve kör test yapsam muhtemelen değişiklikleri fark etmem daha da zorlaşırdı. Bunların hemen ardından standart konfigürasyonda kullanılan stok 2A3 geliyor. Ancak fark daha fazla hissedilir duruma geliyor. National Electronics 2A3 NOS ise bu üçlüye yakın performansa sahip. Ama her iki NOS’un aksine midlerdeki sıcaklık hissinden biraz uzaklaşıyor. Tüm bu farklara rağmen National Electronics 2A3 ile dahi bu tübü kullanan bir amplinin çaldığını başka odadan bile anlamanız mümkün ancak özellikle Penta Labs 2A3 ve RCA (58-52) 2A3 kadar insanı müziğin büyüsüne kaptırması mümkün olmuyor.
Baslarda ise Penta Labs, hem stok NOS 2A3 hemde RCA (58-52) göre bir adım önde. Daha iyi çözünürlük duymak mümkün. Özel olarak davul solo içeren CD’lerden seçtiğim bölümleri dikkatle dinledikten sonra bunu daha rahat yazabilirim. Bas seslerdeki detay artışı dikkat çekici. RCA (58-52) 2A3 ise sadece tek bir adım geride. Hatta bazı pasajlarda fark ortadan kayboluyor. Standart konfigürasyondaki stok 2A3 ise belki de emisyonu sebebi ile bu ikilinin birkaç adım gerisinde. Hemen ufak bir not; National, Penta Labs ve RCA (58-52) 2A3’lerin emisyon değerleri birbirlerine oldukça yakın. Konumuza dönersek National ise daha yüksek ancak daha az çözünürlüklü bas performansına sahip. Bu durumu da solo kontrbas performanslarında gözlemlemek mümkün. National ile ortalarda ne olduğu belli olmayan bir bas ses yoğunluğu varken RCA (58-52) ve Penta Labs 2A3’lerde bu durumun tam aksine müzisyenin ne yaptığını anlayabileceğiniz bir bas detayı var.
Penta Labs NOS 2A3’ler dinleti esnasında.
Bu durumda alışverişte olsam RCA ve onun çok başarılı bir tıpkı benzeri olan Penta Labs 2A3 ilk seçeneklerim olurdu. Penta Labs 2A3 çok daha ekonomik bir fiyat etiketine sahip olduğundan dolayı onu listenin en başına almak en doğrusu. RCA ise amplifikatörüm üzerinde sırf bu amblemi görmek bile beni mutlu eder ve bunun için fazladan para vermeye de hazırım diyen meraklıların da dikkatini çekecektir. Her iki tübün karakterleri birbirlerine çok benzer. Sıcak bir sunuma sahip. Bazı albümlerde birisi bazende diğeri daha ön plana çıkıyor. Ancak farklar o kadar az ki, duymaktan ziyade hissetmek gerekiyor. Bu noktada 1950’lerin Slyviana’sının bazı serileri için yazılan çizilenlerin bir miktar doğru olduğunu da anlamış oluyorum. Evet müzikal bir 2A3, ancak RCA performansından biraz daha uzakta.
National Electronics 2A3’ler
Peki bu kadar yazdık çizdik yeni üretimlere göre durum nasıl. Bununla ilgili sadece Electro-Harmonix 2A3 ile Penta ve RCA (58-52) kıyaslaması yazabilirim. Electro-Harmonix 2A3 gerçekten müzikal bir sunuma sahip. Tizler ve midler gayet ayrıntılı ve asla 2A3 karakterinin çok dışına çıkmıyor. Ancak özellikle RCA üretim hattından çıkan tüplerle kıyaslandığında midler konusunda bir farklılık görülüyor. RCA NOS’lar daha müzikal ve sıcak bir sunuma sahip. Ancak bas performansında Electro-Harmonix 2A3 oldukça başarılı bir performansa sahip ve sunum gayet detaylı. Bu haliyle klasik 2A3 çizgisinin yumuşatılmış hatları keskinleşip dolgunlaşıyor. Bu durum bazen mid’lerin ezilmesine sebep olabiliyor ama abartılacak bir durum değil. RCA NOS’larda ise müzikalliğin içerisinde göze batmayan bir bas performansı dikkat çekiyor. Tüm köşeler yuvarlatılmış, ayrıntılı ama müziğin içerisine serpiştirilen bir performans. Bu arada benim amplifikatörüm yazının başlarında yazdığım gibi RCA dual-plate’ler için hazırlanmış bir tasarıma sahip. Bu durumda NOS RCA’ların bariz üstünlüğü şaşırılacak bir durum değil.
National Electronics 2A3 ayrıntı
Uzun lafın kısası ben NOS RCA ve Penta Labs 2A3’ler ile mutlu yaşamıma devam edeceğim. Ülkemizde 2A3 ampli kullanan bir avuç meraklı ve dostlarıma RCA’nın 1940-50’li yıllarda ürettiği 2A3 tüplerin yanında, bir çok kişi tarafından bilinmeyen bir marka olan Penta Labs’a da özellikle kulak kabartılmasını şiddetle tavsiye ederim. Özellikle RCA kullanıp daha ekonomik ve RCA’nın performansını aratmayacak yedek bir tüp almak isteyenler de Penta Labs 2A3’leri alıcı gözle araştırsınlar. Bu noktada her NOS’un parmakla gösterilen diğerleri gibi üstün performanslı olmadıkları gerçeğini de bir kez daha hatırladım. Çoğu zaman sırf NOS almış olmak için tüp almamak gerekiyor. Bu noktada yeni üretilen 2A3lere de bir şans tanımak lazım.
Uzun yıllar sevgili Triode Spirit’im ile vakit geçireceğim. Umarım ilerleyen yıllarda günümüzün şu ekonomik zorlukları geride kalır ve şansımda yaver giderde 2A3’lerin kutsal kasesi olan RCA mono-plate dinleme şansım olur. Tabii 1950 Mullard 5AR4’lere de hayır demem gibi bir şansım yok.
Günün tüm yorgunluğuna veda etmek için bundan daha güzel ne olabilir? Müzik ve ışık oyunları :)
Umarım bu uzun yazıdan keyif almış ve zevkle okumuşsunuzdur. Single Ended’lar gerçekten bambaşka bir dünyaya açılan gizemli bir kapı. Tüm amplifikatörler içerisinde birer dinozor gibi zamana meydan okuyan bu güzel ve narin cihazlar en azından bir kulak kabartmayı hak ediyorlar. Bu kapı sizin için korkutucu bile olsa ülkemizde de uygun fiyat etiketlerine sahip ve kalite çıtası oldukça yükselmiş push-pull amplilerle bu dünyanın kapılarını aralayabilirsiniz.
Bir yorum ekleyin