apt-X Standardı Hakkında Bilgiler

Chord firmasının apt-X lisansı aldığını duyurduğumuz haberimizin ardından bazı okuyucularımız apt-X konusunda bilgi talep ettiler. Bu talep doğrultusunda aşağıda bahsi geçen kod sistemi ile ilgili bazı bilgiler bulabilirsiniz.

APTX firmasın alt bölümü olan APT departmanı 1990’ların başından beri profesyonel ses algoritmaları geliştiren bir firma. Firma geliştirdiği algoritmaları iki şekilde piyasaya sürüyor. Birincisi yazılım şeklinde, ikincisi ise bu yazılım gömülü olduğu yonga setleri şeklinde. Bu yonga setleri özellikle profesyonel audio endüstrisinde daha yoğun bir kullanım alanı bulmuş. Bu endüstrinin Harris, Shure Microphones, Hitachi ve DTS gibi bazı oyuncuları apt-X yonga setlerini ve yazılım entegrasyonlarını uzun senelerden beri kullanıyorlar. Tabii ki geçtiğimiz yıllara kadar. Son yıllarda tüketici elektroniği konusunda yatırım yapan ve büyük pazarlara ürünler üreten Panasonic, Samsung and Creative Labs gibi bazı dev firmalar firmalar apt-X lisansını kullanarak ürünlerine eklemeye başladılar.

Peki bir yazılımı bu kadar önemli kılan şey nedir. Bahsettiğimiz apt-X bir audio codec algoritması. Bunu daha iyi anlamanız için günümüzün popüler formatı MP3’ü aklınıza getirin veya Ogg ve Flac formatlarını. Bunların her biri ses dosyalarının dijital ortamda saklanmasına yönelik audio codec standartları. Bu formattaki dosyayı dinlemek için ise ihtiyacınız olan şey bir algortima. Algoritma bir nevi kurallar kitabı gibi çalışır. Yani ses dosyasının nasıl duyulabilecek hale geleceğine algoritma şekil verir.

İsterseniz apt-X konusuna geri dönelim. Bu sıkıştırılmış bir format ancak en büyük özelliği aktarım sırasında devreye giriyor. Gönderilen veri boyutunu sıkıştırmayan dolayısıyla küçültmeyen ancak olduğu haliyle aktaran algortitmalara çok yakın sonuçlar verebilmesi. Zaten asıl olay burada başlıyor. Dosyanın küçültülmüş olması genel ses kalitesinden ödün vermenizi gerektirmiyor. Bu yüzden bu format bir anda bu denli popüler hale gelmiş. Günümüzde A2DP’nin büyük üreticilerin tamamı tarafından kullanılması, daha etkin bir audio codec arayışını başlattı. Bulunan çözüm profesyonel audio endistrisinde zaten mevcuttu; apt-X. Bu arada A2DP nedir diye soracak olursanız size hemen Chordette Gem incelemesinde yazdığım makaleden bir bölüm sunmak isterim;

“…..İşte A2DP yani Advanced Audio Distribution Profile bu yeni standartlardan bir tanesi. Bu teknolojinin amacı Bluetooth iletişim protokollerini kullanarak 2 kanal ses sinyali akışını sağlamak. Örneğin, arabanızdaki teyp ile portatif dijital müzik çalıcınız, cep telefonunuz ile kablosuz kulaklığınız arasındaki ses sinyallerini taşımak. Bu teknoloji uzun mesafeler arasında yapılması gerekmeyen tüm ses sinyali iletişimi rahatlıkla karşılamak amacı ile geliştirilmiş. Bluetooth dolayısıyla A2DP’nin hayatımıza getirdiği en büyük güzellik bence kullanım kolaylığı. Bugün istisnasız tüm işletim sistemleri bu teknolojiyi sorunsuz bir şekilde destekliyorlar. Linux, Windows ve MAC OS gibi çok bilindik ve bilgisayar üzerinde çalışanların yanında BlackBerry, Win Mobile, Motorola P2K, Symbian ve Palm OS gibi, cep telefonu ve cep bilgisayarında kullanılan işletim sistemlerini de A2DP uyumlu. Buna çok sayıda kulaklık, aksesuar da eklenebilir. Tüm bu birbirine uyumluluk kısa sürece A2DP’nin kullanım kolaylığının artmasını sağladı ve kısa bir zamanda oldukça popüler hale geldi…. ….Tabii ki önemli bir diğer hususta Bluetooth teknolojisinin bir diğer avantajı düşük enerji gereksimi ve az ısınması….”

Endüstride şu an oluşan rüzgar A2DP ile apt-X’in birlikte kullanımı. Düşük enerji tüketimi, düşük ihtiyaçlar, yüksek ses kalitesi. Aklınıza gelebilecek tüm olumlu özellikler bu birliktelikle sağlanmış görünmekte.

Apt-X standartına bakarsak tüm diğer ses algortimalarına göre daha az gecikme olduğu iddia ediliyor. Format 16-bit, 20-bit ve 24-bit audio dosyalarını desteklemekte. Sampling değeri olarak ise 8, 16, 24, 32, 44.1 ve 48kHz için tam destek sağlanmakta. Formatın internet radyoculuğunda kullanılabilmesi için gereken spesifikasyonlar sağlanmış. AM, FM, DAB, HD Radio standartlarının yanında 5.1. de destekleniyor. Ayrıca mono ve stereo seçenekleri de sunulmuş. Bit errorlerine karşı yazılım dzüzenlemesi sağlanmış ayrıca senkronizasyon özelliği hem yazılım hemde yonga seti anlamında algoritmanın içerisine entegre edilmiş. İşin en ilginç yanı yonga setlerinin ek RAM veya işlemci gücüne ihtiyaç duymaması önemli bir avantaj. Bu maliyeti düşürdüğü gibi, enerji tasarrufu ve daha az ısınmaya yol açıyor.

Daha şimdiden A2DP ve apt-X birlikteliğini kullanan kulaklıklar piyasaya sürüldü. Ancak bu ikiliye destekleyen hifi cihazları da yolda. Anlayacağınız daha az veri yolu dar boğazı ile daha büyük dosya gönderiminin yolu açılıyor. Gelecekten haberleri şimdilik burada sonlandıralım isterseniz.

Hakan