Bu yazımızda cep telefonumuzu veya tabletimizi elimizdeki bir DAC ile nasıl kullanılabilir hale getireceğimizi ele alacağız. İlk bakışta bu saçma bir fikir gibi görülebilir ancak bir kaç senaryoda gerçekten işe yarayan bir konu olduğunu söylemem lazım. Birinci senaryo, telefonunuzu taşınabilir bir DAC ile kullanarak sabit olmadığınız durumlarda yüksek kalitede müzik dinlemek. Bu senaryoda MP3 gibi daha yaygın müzik formatları yerine 32-bit/384kHz çözünürlüğe kadar DSD, FLAC vesaire gibi daha üst sınıf medyayı kullanabilme şansınız oluyor.
İkinci senaryo ise daha yaygın bir kullanıma uygun olabilir. Bildiğiniz üzere günümüzde cep telefonları ve tabletlerin donanımsal olarak son derece kuvvetli hale gelmesiyle yüksek çözünürlüklü dosyaları işleyebilir hale geldiler. Devasa RAM oranları, güçlü işlemciler, neredeyse sonsuz bağlantı seçenekleri, DLNA gibi network uyumlulukları ile cep telefonları bir kaynak cihaz olarak kullanılabilir hale gelmiş durumdalar. Müzik sistemlerinde bilgisayar kullanmak istemeyenler için cep telefonları ve tabletler birer seçenek olabilirler.
Peki Bluetooth, Airplay vesaire teknolojiler varken niye bu eziyeti çekeyim derseniz buradaki temel konu yine yüksek çözünürlüklü dosyaların çalınması noktasına geliyor. Bahsi geçen bağlantı seçeneklerinde 32Bit bir DSD dosyasını çalabilmeniz en azından şimdilik mümkün değil!
Günümüzde cep telefonu ve tablet dünyasında 3 önemli oyuncu var. Bu oyunculardan Android işletim sistemini mercek altına alacağız. Bunun en önemli sebebi Windows işletim sistemi kullanan cep telefonları ve tabletlerde bu bahsettiğimiz senaryoları kullanmak şimdilik mümkün değil. Kendilerine Allah kurtarsın diyorum. IOS yani Apple tarafında ise hayat her zaman ki gibi çok kolay ancak biraz(cık) daha pahalı. iPhone veya iPad’inize uygun; bir tarafı USB çıkışı veren bir “camera connection kit” satın aldığınızda konuyu çözmüş oluyorsunuz. Fazla para vermek istemeyenler üçüncü parti üreticilerin ürünlerinden satın alabilirler. Gelelim en yaygın kullanılan Android sistemlere….
Android cihazınızı DAC uyumlu hale getirmek için ilk gereken şey araştırma yapmak. Bunun en önemli sebebi binbir çeşit Android sürümü ve cihaz olması. Öncelikle eğer en güncel Android sürümüne yani Haziran 2015 itibarı ile Android 5 sürümüne sahip bir telefona veya tablete sahipseniz zaten USB DAC desteğine sahipsiniz. Daha aşağı sürümler kullanan bazı ürünlerde ek yazılım vasıtası ile veya özel ROM’lar kullanarak USB DAC desteğine kavuşmak mümkün. Aslına bakarsanız kafayı takarsanız bir şekilde USB DAC desteğine kavuşmanız mümkün ancak bayağı uğraşmanız gerekebilir. Buradaki listenin en alt bölümünde desteklenen veya desteklenmeyen cep telefonları ve tabletler konusunda bir fikir sahibi olabilirsiniz.
Araştırma ve uyum etabını atlattığınızda bir kabloya ihtiyacınız olacak. Bu kabloya OTG kablosu deniyor. Yukarıdaki fotoğrafta görebileceğiniz üzere bir tarafı mikro USB diğer tarafı ise dişi USB şeklinde olacak. Bu kablo son dönemlerde iyice yaygınlaştığından en küçük telefoncuda bile satılır hale gelmiş durumda. Şehirden şehre değişmek ile beraber 5TL’den başlayan fiyatlara satın almanız mümkün. Ancak biraz kalitelisini satın almanızı tavsiye edeceğim. Yaklaşık maliyetiniz 20TL civarında olacak.
Tabii ki Android meraklıları için hayat bu kadar basit olmayabiliyor. Bazı telefon üreticileri özellikle de bir kaç jenerasyon eski modellerinde farklı OTG kabloları kullanarak işleri karışıklaştırmışlar. Örneğin Samsung firması Galaxy S5 modelinde standart dışı bir OTG kablosu kullanıyor. Yine kısa bir araştırma ile nasıl bir kablo satın almanız gerektiğini bulabilirsiniz. Allah’tan son yıllarda üretilen bir çok ürün standart bir OTG kablosu kullanıyor.
OTG kablolarında bir de OTG-Y denilen ayrı bir standart var. Bu kabloyu ise kullanacağınız DAC modelinin ekstra güç ihtiyacı varsa kullanmanız gerekiyor. Bu durumda kablonun ikinci ucuna taşınabilir bir batarya (power bank tabir ediliyor) eklemeniz gerekiyor. Bu tablo taşınabilirlik anlamında hiç uygun değil. Bu yüzden aklınızda taşınabilir bir senaryo varsa DAC’ınızı buna uygun satın alın!
Ben taşınabilir senaryo için iFi Audio firmasının Nano iDSD modelini kullanacağım. Bu kendi pili olan son derece minik bir ürün. Taşınabilirlik senaryosu için gayet uygun. Android telefonuma ilk önce OTG kablosunu arkasında da standart bir USB kablosunu kullanarak bağlantı yaptım. Bu noktada özel üretilmiş kabloları da tercih edebilirsiniz. Bu kabloların bir tarafı mikro USB oluyor diğer tarafı ise DAC’larımız ile kullanabileceğimiz standartta geliyor. Daha kısa boyutlarda daha kaliteli iç kablolamaya sahip modelleri de kullanabilmeniz mümkün. Ancak bu masrafa girmeden önce deneme yapın ki, ne satın almanız gerektiğinden emin olun. Yukarıda görebileceğiniz gibi ben son derece standart kablolar ile denemelerimi yaptım ve tatmin edici sonuçlar aldım.
Gerekli bağlantıları yaptıktan sonra bir yazılıma ihtiyacımız var. Ben denemelerim ve araştırmalarım sonucunda eXtream Software Development firması tarafından geliştirilen “USB Audio Player PRO” yazılımını kullanmaya karar verdim. Play Store‘da Haziran 2015 itibarı ile 21,15TL’lik bir fiyat etiketine sahip olan yazılım bana sorarsanız Android yazılımları içinde en yetenekli olanı. Hemen bu parayı vermek yerine telefonunuza buradan kısıtlı sürümünü yükleyerek denemeler yapma imkanınız da var. Ben iFi Nano iDSD kullanıyor olsam da, “USB Audio Player PRO” yazılımı Hegel HD11, Cambridge Audio DacMagic Plus, Benchmark DAC 2, HRT MusicStreamer II gibi yaygın ve Stereo Mecmuası’nda incelediğimiz ürünlerin yanında listelerde yer almayan daha güncel hemen her DAC’ı destekliyor.
“USB Audio Player PRO” yazılımını 24bit veya 32bit çözünürlüğünde WAV, FLAC, OGG, MP3, AIFF, DSD, AAC, M4A, APE dosyalarını desteklediği gibi CUE formatını da çalabiliyor. Kullandığınız DAC destekliyor ise 32-bit/384kHz çözünürlüğe kadar medyayı çalabiliyor. Yazılım içerisinde 10 bant ekolayzır bulunuyor ve arzu ederseniz tamamen devreden çıkartabiliyorsunuz. Gain ayarı mevcut ve podcast’lerde dahil bir çok ek formatı destekliyor. Kısacası oldukça kabiliyetli bir müzik çalar. Ara yüzü hem sade hemde şık. Ayrıca albüm kapağı desteği gibi tüm küçük ayrıntılar düşünülmüş. Sayfadaki fotoğraflarda farklı ekran görüntülerini bulabilirsiniz.
Yazılımın bir diğer özelliği eğer DAC’ınız yüksek çözünürlükteki dosyaları desteklemiyorsa “USB Audio Player PRO” otomatik olarak DAC’ınızın desteklediği bir değere çevirip müziği dinlemenize olanak sağlıyor. Ayrıca bir çok ince ayar yapabilmek için seçenek kullanıcıların emrine amade. Yazılım hızlı bir şekilde gelişiyor ve ihtiyaçlara göre yenilikler yapılıyor. Açıkçası ilk bakışta Android dünyasında pahalı bir satış etiketi olsa da 21,15TL’lik fiyatını hak ediyor. En azından bence…
Bu kadar hengamenin sonunda ne elde ettik derseniz evimizde elimizin altında bulunan telefonumuzu veya tabletimizi bir müzik çalar kaynak cihaz haline getirmiş bulunuyoruz. İster sistemimizdeki DAC’ı kullanarak veya benim gibi mobil kullanım amacı ile yüksek çözünürlüklü dosyaları dinleyebilir hale gelmiş olduk. Bunun için birazcık araştırma yapmak gerekti ve yaklaşık 20TL OTG kablosu yine yaklaşık 20TL yazılım kablosu yani toplamda 50TL’den az bir fiyata bir kablo ve yazılım satın aldık. Bu arada tabii ki yüksek çözünürlük deyince dosyaların boyutları artacağından müzik dosyalarınızı telefonun hafızası yerine güzel bir mikro SD kartında saklayabilirsiniz. Bunu da maliyet hanesine ekleyin! Öyle veya böyle son derece makul bir masraf ile elimizin altındaki cihaz veya cihazları yüksek çözünürlüklü dosyaları çalacak hale getirdik.
Eh daha ne olsun!
Bir yorum ekleyin