Chord Electronics Chordette Gem Teknik İnceleme
İlk Ürkek Adımları Güvenle Atmak
Dijital kaynak konusundaki gelişmeler tahmin edilenden daha hızlı bir şekilde gelişiyor. Bu gelişim sonucunda; CD Player’ın odyofil sistemlerde asıl kaynak olarak ayakta kalabilme olasılığı şu an itibariyle pek mümkün gözükmüyor. Geçen iki aylık süreç içinde bile, pek çok hi-end firma, bilgisayar tabanlı müziğin odyofil performansını geliştirip bu pazardan pay alabilmenin yollarını aradılar. Bu arayış öyle kısa sürede başarılı sonuçlar ortaya koydu ki; her gün birbiri ardına ortaya çıkan bu yeni cihazların “DS, USB DAC vb.” yarışını takip etmek bile artık oldukça güç bir durum haline geldi.
Dijital kaynak konusundaki bu değişim rüzgarlarının ilk ürünlerini ülkemize getirten Timpani Audio: şimdi de bir başka yenilikçi adım atarak Chord Gem DAC’ı dünya ile aynı anda ülkemizde satışa çıkarıp Türk odyofillerin beğenisine sunuyor. Daha önce bu tip cihazların toplam sistem performanslarını yukarılara taşıyabildiğine şahit olmuş ama nispeten yüksek fiyatları ve kullanım alışkanlığımızın olmamasından dolayı, bu teknolojiyi sistemlerimize davet edip etmemekte kararsız kalmıştık. Bu noktada Chord Electronics firması bizlere; hem yenilikler getiren özellikleri hem de uygun fiyatıyla dikkat çeken yeni bir seçenek oluşturmuş.
Chordette Gem DAC İngilizlerin ünlü Chord Electronics firmasının geliştirdiği bir USB DAC ünitesi. Bu cihaz USB bağlantısının dışında Bluetooth bağlantısıyla da kullanılabiliyor ve firma Bluetooth bağlantısının çok başarılı olduğunu ve USB performansıyla aynı çaldığını iddia ediyor.
Bluetooth İle Odyofil Performansı mı?
Chord’un Finlandiya’dan bir firma ile ortak geliştirdikleri Bluetooth alıcısı sayesinde Chordette Gem DAC transport olarak bilgisayara bağımlılığından kurtulmuş gözüküyor. Bu cihaz sayesinde sadece bilgisayarınızda kayıtlı olan müzikleri değil; cep telefonunuza (PDA’da olabilir) yüklediğiniz parçaları da müzik sisteminizden dinlemeniz mümkün. Kablosuz olarak yapılan bu bağlantı şekli sayesinde bilgisayarınızı da yanınızı alabilir ve buradan play-list’inizi kontrol edebilirsiniz. Chord Elektronics’in web sitesindeki açıklamalarına
göre; özel A2DP (Advanced Audio Distribution Profile, Türkçe adıyla “İleri Seviye Ses Yayma Profili”) adlı Bluetooth alıcısı tasarımı ile 30 metreye kadar kullanımı sorunsuz olarak yapabiliyorsunuz. Bu gayet uzun bir mesafe ama kullanıcılar için 3-5 metrelik bir mesafe sanırım yeterli olacaktır. Bu özelliğini nasıl kullanacağım bilgisayarımda Bluetooth yok diyebilirsiniz velakin bir çok elektronik markette harici Bluetooth’ları yaklaşık 30 Ytl gibi bir fiyata satıyorlar ve kurulumu da oldukça kolay. Bu basit kurulum sonrası daha önceki Bluetooth bağlantınızdan aldığınız performanstan farklı olarak A2DP ile odyofil bir performans elde etmeye başlıyorsunuz.
Chordette Gem DAC çalışma şartları?
Aslında bu noktada cihaz size pek çok kolaylık sunmuş ve kullanımı için herhangi bir şartta getirmemiş. Opsiyonları ve kullanım kolaylığı çekiciliğini bir kat daha aktarıyor. Bluetooth kullanmak istemiyorsanız; USB kablo (tercihan 3 metre yada daha kısa) bağlantısını tercih edebilirsiniz. Cihazı PC-Windows ile kullanmak istemiyorum diyorsanız? MAC-Leopard ile kullanabilirsiniz. Cihaz her ikisiyle de sorunsuz bir şekilde çalışıp, MP3 ten Studio Master’a kadar geniş bir skaladaki her türlü müzik formatınızı kayıpsız olarak çalabiliyor. Bunu sağlayan 24 bit-96 KHz işlemcisi sayesinde; kısaca transport olarak kullandığınız cihaz (cep telefonu, PDA, bilgisayar vb.) ne çalabiliyorsa Chordette Gem DAC’ta bunu ses sisteminizden duymanızı sağlıyor. Cihazın herhangi bir ek yazılım gerektirmemesi de çok güzel bir özellik. Chordette direk bilgisayarınızca bir ses birimi olarak algılanıp, bilgisayarınızda çaldığınız herhangi bir formattaki dijital müzik verisini, içerisindeki kaliteli DAC ünitesiyle; analog ses sinyaline dönüştürerek sisteminize gönderiyor.
Yani cihazı sisteminize bağlayıp bilgisayarınıza tanımlamanız için geçen bir kaç saniyelik süre sonrasında sisteminizden müzik dinleyebilmeniz mümkün. Üstelik tüm bu yenilik, kullanım kolaylığı ve yüksek ses kalitesinin bedeli ise oldukça hesaplı: 399 GBP + KDV (Türkiye satış fiyatı)
Dış Görünüm ve Makyaj
Timpani Audio’da Chordette’yi dinlemeye başladığımda cihaz daha pişme süresinin çok başında 26 saat dolaylarında olmasına rağmen ilk izlenimleri çok başarılı ve atacağı adımlarda göz önüne alındığında bayağı umut vadediciydi. Bu durumu benim dışımda da pek çok kişi fark etmiş gözüküyor ki; daha sonra duyduğuma göre 2 hafta içinde Timpani Audio’daki tüm Chordette’lerin tükendiğini öğrendim. Bana göre; yenilikçi A2DP Bluetooth tasarımının yanında fiyat/performans başarısı da bunun en önemli sebebi.
Sessel ayrıntılara girmeden cihazın dış görüntüsü ve makyajından biraz bahsedeyim. Chordette’nin dış görünümü Chord Electronics ürün yelpazesinden farklı olarak oldukça sade bir tasarım. Firma bu noktada maliyetini en aza düşürmek için sade bir tasarımı tercih etmiş gibi gözüküyor ama bu maliyet düşürme politikası oldukça iyi ayarlanmış ve sessel kayıplara neden olabilecek parçalar fiyat/performans skalası içerisinde özenle seçilmiş. İlk bakışta gözünüze çarpan cihazın alüminyum rodajlı mat kasanın üst yüzeyine işlenmiş Chordette yazısı ve yanında iç yapısının gözükmesini sağlayan yuvarlak şeffaf bir yüzey var. Cihazın içindeki küçük Led’ler sayesinde buradan cihazın iç yapısını görebiliyorsunuz. Bu özel dokunuşlar cihazı wireless modem (anteni olmasından dolayı pek çok kişinin aklına ilk bakışta bu geliyor sanırım) havasından kurtarmaya yetmese de daha odyofil bir çizgiye çekmeyi başarmış.
Chordette’in piyasaya sürülen 7 rengi arasında ben en çok gümüş olanını beğendim. Diğer renkleri arasında fuşya, kırmızı, yeşil, sarı ve lacivert gibi uç renk seçenekleri de var fakat sistemlerinin ortasında bu tür çarpıcı renkleri bulundurmak isteyen çok fazla kişi olacağından şüpheliyim. Zaten bu konuda ne denebilir ki? Zevkler ve renkler…
Tekrar kasaya dönersek; Chordette yanlarda kibar bir bombe yaparak arkaya bağlanıyor. Ayaklar bildik Chord tasarımları gibi sütun ayak değil. Burada da maliyeti düşürme politikasının devreye girdiğini görüyoruz.
Arkasına baktığımızda bir takım RCA analog çıkış, 1 adet USB ( B tipi ) dijital giriş, anten girişi, 12V DC elektrik bağlantı yuvası ve bir de Bluetooth veya USB kullanımını seçebildiğimiz 1 adet switch (anahtar) bulunuyor. RCA’lar plastik değil, metalden oldukça kaliteli gözüküyorlar. Cihaz oldukça hafif 400 gr, boyut olarak da yaklaşık avuç içinden biraz büyük. 16cm en, 7cm yükseklik ve 4cm derinliği ile bir çok sistemde kendine kolaylıkla yer bulabilecek ebatlara sahip.
Dinletiye Başlarken!
Dinletide Chordette Gem DAC ilk olarak HP laptop (Foobar kullanarak) + PrimaLuna Dialogue 2 + ProAC Stüdyo 130 + Ecosse kablolardan oluşan sisteme bağlıydı, daha sonra HP laptop (Foobar kullanarak) + PrimaLuna Dialogue 1 + ProAC Response D15 + Ecosse kablolardan oluşan sisteme bağlandı ve performans olarak benzer sonuçlar elde edildi. ilk olarak Bluetooth özelliğini merak ettiğimden cep telefonundan MP3 dinledim ve cihaz hayret verici bir şekilde güzel çaldı. Hayret etmemin sebebi daha önce bazı üst seviye sistemlerde dinlediğim MP3’lerin üstlerde oldukça sert, harmonik olarak kapalı ve sahnesel anlamda çok sıkışık, karışık çalma etkisinin Chordette’den süzülmesi sonrası azalmış olarak duyulmasıydı. Elbette bu kayıpları yüksek MP3 formatında sahnesel zaaflı ve biraz sıkışık çalıyordu ama frekans tepkisi doyumu bana bu format için başarılı gözüktü. Üstelik cep telefonunu cebinize koyup diğer odalara gitseniz bile Bluetooth bağlantınızda bir aksama olmuyor araya duvarlar girmediği sürece ses kesintileri oluşmuyordu.
Bu noktada da diyebiliriz ki; Chordette’nin A2DP Bluetooth alıcısı gerçekten başarılı çalışıyor ve iddia edildiği gibi odyofil bir performansa da sahip.
Chordette, MP3 gibi odyofiller için kötü sayılabilecek bir formatı böyle çalabiliyorsa; Flac ve Studio Master kayıtlardaki performansı nasıl diye düşünmeye başladım. Flac kayıtların performansını: ilk olarak; Burt Bacharath & Roland İshley-Here I Am CD’sinden Look of Love parçasıyla test ettim. Bu parçadaki frekans cevabı oldukça başarılı, sahne kurulumu yerli yerinde, detaylı, yumuşak, müzikal, keskinleşmeyen bir sunum sergiledi. Yinede cihazı bir başka cihazla karşılaştırmadan performansı hakkında kesin bir şey söylemek pek mümkün olmadı. Bu yüzden orada bulunan kendisinden yaklaşık 3 kat daha pahalı bir CD okuyucu ile karşılaştırarak performansı hakkındaki soru işaretlerini çözmeye çalıştım. Bu karşılaştırma sonucunda Chordette Gem Dac; 26 saatlik performansıyla bile kendinden kat ve kat pahalı CD Okuyucudan: daha ferah, daha geniş bir sahneye sahipti. Ek olarak; air hissi daha iyi, vokal fokusu ve özellikle konumlaması daha başarılıydı. Üst frekanslarda sonuç birbirine yakınken, alt frekanslarda Chordette sanki daha vurgulu bir sunum içindeydi. Bunların dışında; Chordette bana biraz daha akıcı ve yumuşak geldi. Bu kısa dinleti sonucunda içimden: “şu ufaklığa bak! nelerde yapıyor” demeden edemedim…
Ardından Studio Master kayıtlara geçip Chordette’nin yüksek çözünürlüklü kayıtlardaki performansını inceledim. Cihaz Barb Jungr’un Just Like a Woman (Hymn To Nina Simone) albümünden Black İs The Colour’u ve Handell:Messiah Dublin Version – Dunedin Consort’dan Studio Master kayıtları da Chordette başarılıyla çaldı. Günün sonunda Chordette, fiyatının üstünde bir performans sergilediğini bana kanıtlamış oldu.
Ev Dinletileri
Daha sonraki günlerde Timpani Audio’dan test için aldığım cihazı farklı sistemlerde de deneme imkanım oldu. Buradaki amacım mağazada deneyemediğim bazı özelliklerini de görmek (Bluetooth-USB bağlantısı farkı gibi) ve daha iyi bildiğim sistemlerle de denemeler yaparak Chordette hakkında daha kesin sonuçlar elde etmekti.
Bunun için seçtiğim 5-6 parçayı pişirme süresinin belirli aşamalarında farklı sistemlerde tekrar tekrar dinledim. Bunlardan Charles Lloyd’un Sangam adlı konser albümünün mükemmel açılış parçası Dancing on one foot’daki vurmalı çalgıların nefis sololarını, Dr. John’un Afterglow albümünden; I know what I’ve got’ındaki pianonun harmoniklerini ve özellikle; Antonio Forcione’nin Vento Del Sud albümünden, Benito Madonia ve Rosanna Casale in nefis düeti La Canzone di Marinella dinleyerek dinletilerimi sürdürdüm. Bu “Flac” kayıtların performanslarını pişme süresinin her 10 saat sonucunda test edip pişme süresinde inişli çıkışlı bir grafik sergilediğine şahit oldum. Cihaz ilk saatlerindeki performansını 8. saat civarlarında kaybediyor ses kapalılaşmaya altlarda kontrolünü kaybetmeye başlıyordu. 20’li saatlerde ses kendini toparlıyor, 40’lı saatlerde ise ses açılarak sahnesel bazı pozitif adımlar atmaya başlıyordu. Fakat ben maalesef cihazı 42 saatten fazla pişiremediğim için daha sonraki adımları hakkında bilgi veremeyeceğim. Şunu belirtmekte yarar var! Pek çoğumuzun bilindiği gibi dijital devrelerde 500 saat gibi bir pişme süresinden bahsedilir, Chordette’nin 42 saatten sonra performansına artılar koyacağı yol oldukça uzun. Zaten bu haliyle bile oldukça kullanışlı ve bulunduğu fiyat skalası içinde oldukça iyi bir yere sahip.
Daha da önce belirttiğim gibi; Chord Electronics’in web sitesinde Chordette’nin Bluetooth ve USB bağlantıları arasında sessel anlamda hiç bir fark olmadığını iddia edilse de yaptığım denemeler sonucunda aralarında bazı farklar olduğunu gözlemledim. Bluetooth seçeneğindeyken sistem sanki daha dinamik, akıcı ve keyifli çalarken, USB seçeneği ile dinlediğimizde sanki daha derin ve biraz daha iyi kurulmuş bir sahneye sahip oluyorsunuz. Biraz ucu açık ve temkinli bir yorum yaptığımın farkındayım fakat; iki bağlantı arasındaki farkı test etmeniz için geçen süre maalesef pek kısa değil. Bilgisayardan Bluetooth bağlantısını kapat, Chordette’nin arkasından USB seçeneğini seç USB’yi bilgisayara bağla derken geçen süre sonunda bunu tespit etmek oldukça güçleşiyor. Aslında bunun en önemli nedeni de iki bağlantı şekli arasında bariz bir performans farklılığının bulunmaması.
Diğer bir konu, cihaz 12V DC adaptör bağlantısı ile çalışıyor yani isterseniz Chordette’yi 12V akü (batarya) ile de sürebilmeniz mümkün. Daha önce pek çok ampli firmasının batarya kullanımı ile performansını ne kadar yükseltebildiğine hayranlıkla şahit olmuş, elektriğin önemini bir kez daha anlamıştım. O dönemde aklımda kalan soru Chordete’nin bu seçeneğini görmem üzerine yeniden canlandı. Batarya ile ampli kullanımı sese bu kadar başarılı bir şekilde etki ediyorsa! Kaynakta kullanılan batarya ile sonuç kim bilir nasıl olur?
Timpani Audio’da Son Bir Dinleti
Yaklaşık 1 hafta süren testimin sonunda Timpani Audio’ya tekrar geldiğimde, beni ilginç bir süpriz bekliyordu! Yaptığımız sohbet sonrasında; Sayın Adnan Arduman’ın da Chordette’in bataryalı performansını merak ettiği ve bir araba aküsüyle denemeler yaptığını, hatta çok da başarılı sonuçlar elde ettiğini öğrendim. Aynı testi hemen yapabileceğimizi söylemesi de benim için ilginç bir tecrübenin başlangıcı oldu.Hiç uzatmadan söylemek isterim ki: bu testin sonucunda akü (batarya) ile beslediğimiz Chordette performansı o kadar başarılı sonuçlar verdi ki şaşkınlığımı gizleyemedim. Özellikle akülü kullanımda müzikteki temizlik, tüm frekanslara gelen kontrol, çözünürlük ve akıcılık hissi inanılmaz bir şekilde arttı. Zaten elektriğin önemini kullandığımız şehir hatlarını ayırmak, tesisatı yenilemek, akım düzenleyiciler, filtreler v.b. dışında amplilerdeki batarya kullanımından da biliyordum fakat kaynaktaki batarya kullanımı sayesinde kullanılan kaliteli ve temiz elektrik farkı gerçekten de sisteminize sınıf atlatır yöndeymiş. Bence bu cihazı alanlar muhakkak bu performansını da denemeli! Çünkü Chordette’nin 12V DC bir adaptör ile kullanılması, akü ile kullanılması açısından büyük kolaylık. Eğer cihazın içinde bir trafo olsaydı yada elektrik bağlantısı 220V olarak yapılsaydı; bu özelliği kullanmamız için cihazı garanti kapsamından çıkarmamızı gerektirecek modifiyeler yapmamız gerekecekti.
Bilgisayarla kullanımı hakkında bir-iki küçük not?
Chordette’yi MAC-Leopard ile sürerken bazı aksaklıklar yaşadım. Açıkçası Leopard’ın, Windows’daki foobar kadar kullanışlı bir programını kuramamış olmamda bu durumun sebebi olabilir. Mesela MAC’te iTunes kuruluydu ama Flac çalamıyordu üstelik sample rate’leri elle ayarlamak zorunda kalıyordum. Daha sonra VLC kullandığımda Flac çalabiliyordum ama 24bit parçalarda ses seviyesinde bir azalma oluyordu. Play adındaki programda da bilgisayardaki parça adlarını göstermede sorunlar yaşadım, işin içinden çıkamaz duruma geldiğimde: sayın Altuğ Pekçelen’den (nick: Satbaba) fikir aldım ve alışkın olduğum foobar’ı kullanabilmek için MAC bilgisayara XP Pro yükledim. Daha sonra Windows’a Asio4all sürücüsü kurduktan sonra foobar’ı kullanabilir duruma gelmiştim. Böylelikle foobar kurulu Windows’la; kullanım kolaylığı bakımından daha önce denediğim: Leopard + program (iTunes, VLC ve Play) birlikteliğinden çok daha iyi bir sonuç elde ettim. Bilgisayar destekli müzik dinlerken laptop’unuzu şehir cereyanından ayırıp batarya ile kullanmak ve ekranı dinleti sırasında kapalı tutmak, Flac format kullanmak yerine VirtualCD adındaki 30 dolarlık programı kullanıp bir sanal CD üzerinden müzik dinlemek, ses performansı açısından olumlu sonuçlar veriyormuş. Fakat benim bunları deneme olanağım maalesef olmadı. Buna ek olarak; bir pro müzik programı olan SoundWave kullanarak daha iyi ses elde etmek mümkün fakat kullanım zorlukları ve listeleme sorunları yüzünden pek tercih edilmiyor.
Sonuç:
CD okuyucudan müzik dinlemek yerine, bilgisayara kaydedilmiş Flac dosyadan aynı parçayı dinlemek. Toplam sistem performansınızı, CD okuyucu teknolojinden müzik dinlemeye göre bir adım öne taşıyor. (Bunun nedenlerini: Stereo Mecmuası 5. sayısındaki Linn Accurate DS yazımda ayrıntılarıyla belirtmiştim) Chordette bunun üzerine kullanım kolaylığı, fiyat / performans ve sahne başarısı gibi artıları ekleyip kendinden pahalı Cd okuyucularla boy ölçüşebilir hale gelmiş. Özellikle; A2DP odyofil Bluetooth’u, ek bir yazılıma gereksinim duymaması ve batarya ile kolaylıkla kullanılabilir olması bana göre onu tercih sırasının üst basamaklarına doğru taşıyan özellikleri.
Bu kadar uygun bir fiyat karşılığında sisteminizi bu kadar üst düzeye çıkarabilen cihaz sayısı maalesef pek fazla değil. Üstelik bu cihaz Chord Electronics’in giriş seviyesi bir DAC’ı. Çok daha üst sınıf bir ses için Chord’un QBD76 DAC modelini dinlemek lazım. £400 poundluk Chordette bu kadar başarılı ise, £3000 poundluk QBD76 DAC’ın performansı açıkçası merak konusu. Sanırım yakın zamanda içerisinde bu cihazı da Timpani Audio showroom’larında görebileceğiz.Son olarak: Chordette Gem DAC, abisi QBD76 DAC gibi hi-end bir cihaz değil. Fakat fiyatına göre yüksek performansı, getirdiği odyofil seviyesi yenilikleri ve ses kalitesiyle gerçekten göz ardı edilemeyecek, bilgisayar tabanlı müzik teknolojisine giriş yapmak isteyenlerin; ilk ürkek adımlarını güvenle atabilmelerini sağlayacak son derece hesaplı bir cihaz.
Chord Electronics Chordette Gem Teknik İnceleme
M.B.T.E
Chord Electonics Chordette Gem
Üretici: Chord Electronics
Türkiye Distribütörü: Timpani Audio
Fiyat: 399 GBP + KDV
www.timpani.com.tr
Geleneksel optik veya koaksiyel girişi olmaması skandal boyutlarında bir eksi yalnız. Belirtmemeniz enteresan