Bu sayımızda ülkemizde yapılmış DIY ürünlere yer vermeye devam ediyoruz. Bu ürünler aslına bakarsanız DIY ürünlerden bir sonraki etaba geçmek için hazır durumda denilebilir ancak ülkemiz pazarının yapısı, algıları ve diğer bazı faktörlerden dolayı belli sorunlar yaşansa da, Stereo Mecmuası olarak DIY ürünlerine her açıdan desteğe devam etmeye çalışacağız.
Bu sayımızda Sn. Noyan Akdulun tarafından üretilmiş Noymark Monoblok SET V-I amplifikatörün hikayesini kendisinden dinliyoruz.
Hakan Cezayirli
Çocukluğumdan beri elektronik devreler benim en buyuk hobim olmuştur. Son 10 yıldır lambalı ses yükselteçleri ile isimden zaman buldukça uğraşmaktayım. Bir çok lambalı yükselteç yaptım. Tercihim özellikle Single Ended topolojiye sahip olan SET ve OTL yükselteçler. İsim icabı Rusya Federasyonu`nda uzun yıllar çalıştığım sırada ciddi boyutta lamba ve diğer elektronik komponentlerden kendime stok yaptım.
Son olarak Rus yapımı GM70 direkt ısıtmalı triode çıkış lambası kullanan güçlü bir SET yükselteç daha yaptım. Minimalist bir tasarım ile kolay taşınabilecek kompakt, mümkün mertebe basit ve kuplaj kapasitörü kullanmayacak bir yükselteç yapmayı amaçladım. Yükseltecimin bitmiş halinin fotoğrafını yukarıda görüyorsunuz. Noymark Monoblok SET V-II amplifikatörüm 2x30W gücünde olup iki lambadan oluşan 3 stage bir yükselteçtir.
Point-to-point turretler kullanılarak kutusu içerisine monte edilmiştir. Ses tınısını değiştirmemek, aslına bağlılığı azaltmamak açışından lokal veya global feedback uygulamadım. Input/sürücü lamba double triode 6N8S (6SN7)`nin iki kati arasında sinyal transferi direkt kuplaj ile gerçekleştirilmiştir.
Ayni şekilde lamba sinyal girişinde de kondansatör kullanılmamıştır. Durucu lambanın çıkışı GM70 DHT power triode lambaya yine arada herhangi bir devre elemanı olmadan kuple edilmiş olup, üst ve orta ses frekans bandında 6SN7 anod resistörü üzerinde bir kayıp olmaması maksadıyla ilaveten küçük bir anod şoku kullanılmıştır.
Bu anod sok bobini, 6SN7 lambaya DC anod voltajının akmasına bir engel teşkil etmemekte, aksine yüksek frekanslı ses sinyalinin geçmesini bloke etmektedir. Bu şekilde, 6SN7 anodu ile power supply + kutbu arasında ses sinyalinin kaybı büyük ölçüde önlenmektedir.
Bu şekilde çok açık, özellikle üst ve mid frekanslarda çok yoğun bir ses elde etmiş oldum. GM70 lamba katodu da purist bir yaklaşımla direkt olarak şasiye bağlanmış olup, arada bir direnc-kondansatör yoktur. Aynı şekilde bu dizaynda hum pot da kullanmadım.
Her iki lambanın yüksek voltaj beslemeleri 1020V ve 450V birbirinden bağımsız trafo sargılarından ve 47N60 mosfetli regule devreler kullanılarak sağlanmıştır. DC Heater devreleri LM338 entegreli voltaj regülatörleri ile yapılmıştır. Çıkış trafoları double C core tipinde, 45W gücünde ve 0,05mm kalınlıkta sacdan yurt dışında üretilmiştir. Amplifikatörümün GM70 çıkış lambası bir delay-on devresiyle 45sn. gecikme sonrasında anod beslemesini almaktadır.
Bu şekilde lambanın ömrü uzun tutulmaktadır. GM70 DHT power triode lamba adjustable fixed bias modunda çalışmakta olup, fotoğraflarda görülen küçük bir anahtar, bir trimmer ve buna bağlı bir voltage reference devresi ile bir bi-color ledi yakmaktadır.
Şayet bias current öngörülen değerde (110mA) veya bu değerden düşük ise yeşil yanmakta, yüksek ise kırmızı yanmaktadır. Buna göre tornavida yardımıyla trimmer hafifçe geriye alınarak LED yeşil pozisyonda bırakıldığında öngörülmüş bias current 3mA hassasiyetle sağlanmaktadır.
Noyan Akdulun
Bir yorum ekleyin