Masaüstünde Ona Yer Açın; Focal XS Book

XS Book, Focal JM Lab’ın yurt dışında ses getirmiş bir ürünü. Başardığı boyutundan büyük işlerle pek çok Hi-Fi mecmuasına ve internet sitesine konu olmuş bir bilgisayar hoparlörü. Müzik dinleme alışkanlıklarının yavaş yavaş değiştiğini gören Focal JM Lab’ın bilgisayarlar için geliştirdiği ilk hoparlörlerden biri olan XS Book, Çin’de üretilmesine rağmen Focal JM Lab’ın tüm know how’ını bünyesinde topluyor. Focal’in bu model için ürettiği özel driver’ından tutun tasarımına kadar her yönüyle Fransız çizgisini taşıyor. Doğrusunu söylemek gerekirse tıpkı İtalyanlar gibi Fransızlar da bu tasarım işinden anlıyor. Fransız otomobillerine ve üst segment İtalyan otomobillerinin tasarımlarına bakın ne demek istediğimi daha iyi anlayacaksınız. XS Book geriye doğru uzayan ince ve hem köşeli hem oval çizgileriyle masaüstünüze farklı bir hava katıyor. Kutudan ihtiyacınız olan her türlü bağlantı kablosu çıkıyor. Kurulumu son derece basit… Müzik dinlemek için ara bağlantı kablosuyla iki hoparlörü birbirine bağladıktan sonra bilgisayardaki kulaklık girişini kullanmanız yeterli. Tabii isterseniz hoparlörün arka yüzünün alt tarafında yer alan analog girişiyle hoparlörünüzü harici bir kaynağa da bağlayabiliyorsunuz.

Ondan ilk tınıları duyduğunuzda hakkında neden bu kadar çok yazılıp çizildiğini anlıyorsunuz. Bu minik hoparlör olgun ve temiz sesiyle Hi-Fi kavramının ne anlama geldiğini izah edercesine daha ilk saniyelerde yüzünüzde bir gülümse oluşturuyor. E bir hoparlör bunu başardığında ona bakışınız da değişiyor. Peki, müzik dinlerken tempo tutacak mısınız veya farklı müzik türlerine göre sizi nasıl bir tepki bekliyor? İşte bu gibi soruların cevabını hep beraber arayacağız. Bu arada testi yaparken hoparlörün standart performansını göstermek açısından testin şartlarını oldukça basit tuttum. Yani masaüstü bilgisayarımda ekstra bir ses kartı ya da herhangi bir tweak yok. Ekolayzır ayarları devrede değil. Medya programı olarak açık kaynak kodlu Foobar ve Media Monkey’i kullandım. Şarkıların hiçbiri 24 bit etiketi taşımıyor, hepsi 320 kbit’lik flac dosyalardan oluşuyor.

İlk durağımız Walter Trout’un Full Circle albümü. Trout’un 2006 yılında çıkardığı albüm all.music.com’un editöründen beş yıldız üzerinden 3,5 yıldız alsa da bence daha fazlasını hak ediyor. John Mayall’dan Joe Bonamassa’ya kadar birçok ünlü blues’cunun eşlik ettiği albümde kötü şarkı yok. Özellikle “Wrapped Around Your Finger”, “Firehouse Mama”, “Cloud On The Horizon” benim en sevdiğim şarkılar. Bonamassa ile birlikte çaldıkları Cloud On The Horizon’da tizler kulağa son derece hoş geliyor. Hiç pişmemiş olmasına rağmen kulağı tırmalamıyor. Orta sesler oldukça başarılı, her iki kanaldan gelen üst üste binmiş yoğun gitar sololarına rağmen enstrümanların sesleri birbirine karışmıyor. Evet, basların eksikliğini kimi zaman hissetseniz bile yine de tatmin edici boyutlarda olduğunu söyleyebilirim. Zaten böyle bir gövdeden daha fazlasını beklemek abes olurdu.

İkinci durağımız ise Bon Jovi’nin iki as müzisyeni Jon Bon Jovi ve Richie Sambora’nın geçtiğimiz sene Eylül’ün 18’inde çıkardığı “Hillbilly Jedi”. Bu albümünden haberiniz yoksa edinmenizde fayda var. Belki öyle çok başaralı değil ama rock soslu country türü bir albüm olarak eğlenceli bir seçenek olabilir. “Hillbilly Jedi” günümüzün hayattan ümidini kesmiş, melankoli dozu yüksek güdük alternatif rock müziğine inat, bu müziğin temellerinde (biraz düşünün hatırlayacaksınız, hani bir üçlemedir) neyin yattığını hissettirmesi açısında iyi bir örnek. Albümdeki Born Again ve Party Like Cowboyz şarkıları hemen dikkatinizi çekecektir. Öte yandan benim için albümün adında “Jedi” kelimesinin olması bile yeterli! Albümün açılış şarkıları olan bu iki parçada XS Book ile basların daha yoğun bir şekilde tadına bakabilirsiniz. Peki, bu şarkılarla sesi biraz daha açmaya ne dersiniz? Açtığınızda XS Book’un buna cevabı hiç de fena değil. Yüksek volümle birlikte hemen tempo tutmaya başlıyorsunuz. Enstrümanların seslerinde bir karışma söz konusu değil, hâlâ her şeyi tane tane duyabiliyorsunuz. Vokaller ve baslar biraz daha belirgin hale gelirken Sambora’nın nefis gitar soloları sizi müziğin içine çekmeyi başarıyor. Ancak volümü ihtiyacınızdan fazla açtığınızda yani dibine kadar zorladığınızda kabin hacminin sınırlarının baslar üzerindeki olumsuz etkisini hissediyorsunuz. Yine de 2×20 Watt’lık bu gücün hepsini birden kullanmaya ihtiyacınız olacağını hiç sanmıyorum. Ortalama bir volüm de gayet doyurucu. Bu arada Sambora demişken rock müzikten neden bu soloları kaldırıp her şeyi ritim üzerine kurduklarına hiçbir zaman anlam veremedim, veremeyeceğim de! Tamam, hayat eskisinden daha hızlı yaşanıyor ve “Koşmazsanız düşersiniz” ama bu kadar tempo ve ritim bence fazla. Ah neredesin 80’ler!

XS Book’un cazla arası nasıl dersiniz? Fourplay’le bir yanıt aramaya çalışalım? Bir pop caz gurubu olan Fourplay’in belki de bu güne kadar yaptığı en iyi şarkılardan biri olan “Chant”a tıkladığınızda XS Book adeta müzikalitesini kanıtlıyor. Nakaratına geldiğinizde kendinizi Fourplay’e eşlik ederken buluyorsunuz. Baslar daha net, piyano, piyano gibi çalıyor. Hatta hoparlörün bu melodik yapısı yazıyı yazarken klavyenin tuşlarına basma temponuza bile yansıyor. Barb Jungr’un albümle aynı adı taşıyan “Walking In The Sun” şarkısında da durum farklı değil. Bu kez bas gitarlar tonundaki sağlamlığı ve ani patlamalarıyla dikkatinizi çekiyor. Barb Jungr’un sesinin güzelliğine bir kez daha hayran kalıyorsunuz. Reggae mi? Bob Marley’in klasik şarkısı “Iron Lion Zion”ında bas gitarlar ve trompetler neredeyse canlı müzik dinliyormuşçasına kulağınıza ulaşıyor.

Özetle fiyatı ilk etapta bu nitelikteki ürünler için biraz tuzlu gelebilir ama öyle piyasadaki ne idüğü belirsiz “third party” ürünlerle karşılaştıracağınız bir hoparlör değil XS Book. Her yönüyle müziğin özüne sadık kalmaya uğraşan, hatta Focal JM Lab’ın genel çizgisinin aksine dengeli çalan bir hoparlör. Temiz, sıcak orta sesleri, dinamik yapısı ve müzikal çizgisiyle ondan kolay kolay ayrılmak istemeyeceksiniz. Tabii kalite ölçünüz yoğun, şişman baslar ve yüksek watt’lardan ibaretse sizin için söyleyeceğim fazla bir şey yok. Ancak gerçek bir müzikseverseniz Focal JM Lab XS Book’u gönül rahatlığıyla tercih edebilirsiniz. Hatta XS Book sahip olduğu özelliklerle Hi-Fi müzik sistemlerine neden binlerce dolar para harcadığınızı sorgulamanızı sağlıyor ve kendinizi şu yargıya varırken buluyorsunuz: Pekâlâ daha uygun fiyatlara da müziği iyi ve kaliteli bir şekilde dinlemek mümkünmüş!

Burak Meriç

Focal XS Book
Frekans aralığı (+or-3dB)  50Hz – 22kHz  Low frequency point 44Hz  Crossover frekansı 3 000Hz  Ağırlığı 5 kg Sürücüler Polyglass 10 cm mid bas sürücü, 19 mm alüminyum tiz ünitesi
Fiyat: 360 Euro (KDV dahil)
Temsilci: Extreme Audio / www.extreme-audio.com