Hoparlörlerin Kurulumu
Yukarıdaki yazılarımla bahsettiğim gibi Rethm hoparlörlerinin full-range sürücüleri İngiliz Lowther firması imzalı. Bu sürücülerin web sitesinde görülen şekilde alabileceğiniz gibi bazı komponentleri eksik alabilmenizde mümkünmüş meğer. Tabii bu durumu hoparlör tasarımı konusunda fazla bilgim olmadığından bilemiyordum. Belki aranızda bu durumu bilen okuyucularımız vardır. Jacob, her bir sürücüyü hoparlörün modeline göre ciddi anlamda modifiye ederek kullanıyor. Bu modifikasyonlar benim önümde yapıldığından dolayı bayağı şaşırdığımı söylemeliyim. Hiç aklıma gelmeyecek şekilde çeşitli eklemeler ve çıkartmalar yapılarak sürücünün titreşim oranından tutun, sesin yayılmasına kadar bir çok etken bu modifikasyonlar ile sağlanabiliyormuş. Bu modifikasyonların bir kısmı hoparlörün ana bileşenlerine “add-on (ekleme) şeklinde yapılabildiği gibi, bileşenlerin kendisi üzerinde de çeşitli çalışmalar yapılabiliyor. Rethm hoparlörlerinde yapılanlar daha çok “add-on” şeklinde olanlar. Bu modifikasyonların neden yapıldığını sorma ihtiyacı duydum tabii ki. Jacob, sürücü tasarlamanın zorluklarından başladı konuya. -Bu üretim süreci oldukça zor ve masraflı bir süreç. Ciddi anlamda Ar-Ge gerektiriyor. Ar- Ge’nin yanısıra iyi sürücü üretmenin belli bir formülü yok ve uzun seneler deneme-yanılma yöntemi ile geliştirilen sürücüler piyasada varken yenisini geliştirmenin çok bir anlamı yok. Özellikle benim gibi tasarımcılar için.
Düşünün var olan sürücüleri modifiye ederek bile hoparlörün nihai tasarımı için 8 sene uğraştım. Var olan sürücülerin kullanılmasının belli avantajları var. Genel ses rengi ve karakteri konusunda önceden bilgi sahibisiniz ve avantaj dolayısıyla dezavantajları biliyorsunuz. Bu noktada belli bir mühendislik kullanılarak bu sürücülerin daha ileriye gitmesini sağlamak mümkün. Bobinlerden, sürücünün kendisine kadar üzerinde çalışılacak çok sayıda komponent var bir fullrange sürücünün üzerinde. Bunlar üzerinde çalışarak aynı hoparlörden farklı sesler çıkartabilmek mümkün. Bugün bir çok hoparlör üreticisi, bilinen sürücüleri kullanarak birbirlerine bazen zıt kutuplarda ses karakterleri olan hoparlörler üretebiliyorlar. Hemen ekleyeyim çok sayıda üretici iç kabin tasarımından önce çoğu zaman sürücü üzerinde değişiklikler yapıyor. Daha sonra yaptıkları tasarıma göre, kabin iç dizaynları konusunda çalışmalar yapılıyor. Basınç odalarının büyüklüğü, yapısı, adedi ya da türü, iç kanalların genişliği, yapısı, şekli ve bir sürü diğer olasılık, modifiye edilen sürücüye uygun olarak ve tasarımcının üretim mantığına göre şekillendiriliyor. Hoparlör üretimini bu denli karmaşık kılan şeyde işte budur. Bu noktada aklımdaki sorunlardan birisini sormak ihtiyacını duydum. İnternet üzerinde var olan kabin tasarımlarını kullanarak ve standart sürücüler kullanarak iyi bir hoparlör yapmak sizce imkansız mı? -Hem hayır hemde evet. Standart bazı tasarımlar çoğu müzikseveri mutlu edecek kadar iyiler. Ama daha özel bir şey istediğiniz zaman internet üzerinde bulduğunuz şemalardan değil, üreticinin ya da tasarımcının yaptığı modifikasyonlar sonucunda üretilmiş ürünleri tercih etmek inanın çok daha ucuza gelecektir. Ben bu hoparlörleri tasarlarken kaç tane sürücü bozdum kaç tane farklı kasa tasarladım inanın bilemiyorum.
Bir çok tasarımcı son ürüne ulaşmak için inanılmaz bir süreç yaşıyor, bu süreçlerde ortaya çıkan bazı ürünlerin performansına, teknik bilgi olmadan ve/veya uzun süre bıkıp usanmadan deneme yapmadan ulaşabilmek büyük bir şans olurdu açıkçası.. Bu arada sizlere biraz Lowther sürücülerden bahsetmeliyim sanırım. İngiliz bir üretici olan Lowther dünya çapında ciddi bir üne sahip. Hem sürücü hemde hoparlör üretiyorlar. Bugün full-range denildiğinde akla gelen az sayıda üst seviye üreticiden bir tanesi. İngiliz firmaları eskiden beri full-range sürücü üretmek konusunda başarılı olmuşlar. Bugün bile sürücü ve hoparlör üreten çok sayıda “iyi” firmaya sahipler. Benim adını çok duyduğum ama dinleme fırsatım olmayan bir üretici idi. Jacob sayesinde, hem ürettikleri en iyi sürücüleri dinleme, inceleme ve en önemlisi modifikasyonu konusunda bayağı bir bilgi sahibi oldum. Lowther sürücüler inanılmaz derece de ağırlar, bu beni oldukça şaşırttı. Bu ağırlık mıknatısların özelliğinden kaynaklanıyor. Hoparlörlerin dışında oldukça küçük gözüken bu sürücülerin, hoparlörlerin içerisinde kalan ve görmediğimiz bayağı bir kısmı varmış. Sürücü kağıttan üretilmiş. Jacob’a göre en iyi sürücüler her zaman kağıttan üretilmiş olanlar tabii ki, bunu fullrange’ler için söylüyor. Bu hoparlörlerin tepki süresini ciddi anlamda kısaltıyormuş. Neredeyse tüm frekans aralığının tek bir hoparlör kullanılarak elde edildiği hoparlörlerde sürücünün yapısı önem kazanıyor.
Her iki Rethm hoparlörünün kurulumu aslında gayet basit. Özellikle Maarga’nın kurulumunun büyük kardeşine göre çok daha basit olduğunu söylemeliyim. Hoparlörlerin kasaları için oldukça uğraşılmış olduğu kesinlikle kutular açılır açılmaz kendini belli ediyordu. Özel formlara sahip kaplamalar ve ahşap kullanılmış yan panelleri ilk kez görmek insanı etkiliyor doğrusu. Jacob, neredeyse tüm kurulum sırasında hoparlörün tasarımından, sürücüler üzerinde yapılan modifikasyonlara kadar her şeyi en ince ayrıntısına kadar anlattı. Hatta bir sürücüyü -ki en pahalı sürücü olan Saadhana’nınkini baştan sona ben bizzat modifiye ettim. İnanın ben hayatımda bu kadar paylaşımcı ve neredeyse hiç kompleks sahibi olmayan çok az insanla tanıştım. Bir tasarımcının satışından para kazandığı bir ürünle ilgili hemen tüm ayrıntıları daha birkaç gündür tanıdığı bir insana anlatması ve anlatmasının yanı sıra bir sürücünün nasıl modifiye edildiğini bizzat öğretmesi pek akıl alır bir şey değil. Hemen her noktada yapılan işin sebepsonuç ilişkisi ve inceliklerini ben sürücüyü modifiye ederken bana ve o an oradaki herkese anlatmasının sebebini Jacob’a sorma ihtiyacı duydum.
Sanırım bizleri tanımaktan çok mutlu olmuştu ve çok fazla insanla paylaşmadığı ayrıntıları o an orada bulunan bizlerle paylaşmak istemişti. Hatta günün ilerleyen saatlerinde bana hoparlörün iç tasarımının ayrıntılarını içeren bir kroki verdi ve ileri ki projeleriyle ilgili ayrıntılar hakkında uzun uzun konuştuk. Önümüzdeki yıllarda Rethm markası altında farklı problemlere farklı bakış açıları ile çözüm arayan ilginç tasarımlar göreceğiz sanırım. Bir bakarsınız bu yakın gelecekteki projelerin “global” tanıtım çalışmalarında bir Türk’ün de imzası olur. Tüm bu modifikasyon, proje ve tasarım ayrıntılarını özel konuşmalarda paylaşıldığı için sizlere anlatmayacağım. Tek söyleyebileceğim, bu hoparlörlerin arkasında ciddi bir emek olduğu.
Bir yorum ekleyin