Rehber: Aktif Hoparlörler ve Kablolama

Geçtiğimiz haftalarda aktif monitör konusunda yayınlamış olduğumuz mini rehber bölümümüz oldukça ilgi çekti. Tabii yazının ardından bazı sorularda soruldu. Bunlara toplu bir cevap vermek ve şahsi deneyimlerimi sizlerle paylaşmak için aktif hoparlörlerimizin çevresinde kullanılabilecek kablolar hakkında görüşlerimi paylaşmak istedim. Aslında bu bir rehberden çok kullanıcı deneyimleri artı beyin fırtınası olarak nitelendirebileceğim bir yazı olacak.

İlk soru -ki uzak ara en çok sorulan soru- aktif hoparlörlerde ne tarz hoparlör kablosu kullanmalıyız konusu. Aslında bu soru daha çok, bir tane hoparlörü aktif ve diğeri pasif olan sistemleri kullanan ben dahil herkesi ilgilendiren bir konu. Bu tarz sistemlerde aktif olan hoparlörden bir hoparlör kablosu kullanarak diğer hoparlöre bağlantı yapıyoruz. Değiştireyim mi diyerek çok sorulan kablo bu..

Benim deneyimlerime göre eğer sisteminizde kablolardan kaynaklanan bir parazit yok ise hoparlör kablolarına kapsamlı bir müdahale yapmanızı tavsiye etmiyorum. Eğer parazit var ise -ki özellikle daha eski tarz monitörler ile sorun yaşanabiliyor- çok abartmadan daha iyi ekranlamaya sahip bir kablo seçebilirsiniz. Ancak eğer sıkıntınız yok ise dertsiz başınıza dert açmamanızı öneririm. Bunun çeşitli sebepleri var.

Öncelikle daha iyi bir hoparlör kablosu kullandığınızda bir hoparlörün diğerinden daha farklı bir sunum yapabilme olasılığının önünü açıyorsunuz. Söz gelimi kullanılabilecek özel bir kablo tiz performansında farklılığa yol açınca ve bu fark edilebilir olunca rahatsızlık verici bir durum ortaya çıkabiliyor. Tabii ki hepimiz sistemlerimizden en iyi performansı elde etmek istiyoruz ancak aktif hoparlörlerde yapılacak bu tarz bir hareket hifi sistemimizde iki hoparlörümüzü ayrı birer kablo ile bağlamak gibi bir olay. Bunun bazı sıkıntıları olacaktır. Burada karşımıza üç seçenek geliyor.

1- Üreticinin kutu içeriğine dahil ettiği kabloyu kullanıp huzurlu bir hayat sürmek. Bu seçenek benim gibi hayatı kolaylaştırmaktan yana olanlar veya dertsiz başıma dert açmayayım diyenler için tavsiye edeceğim seçenek. Evet sıradan bir kablonun kaybettirdiği bazı şeyler var(dır)  ancak sağ ile sol ses arasındaki farklar beni rahatsız eder diyorsanız bence bu seçenekte kalıp huzur içerisinde müziğinizi dinlemeye devam etmelisiniz.

2- Huzur bana lazım değil diyorsanız ancak fazla takıntılı bir insan değilseniz hoparlör kablosunu değiştirebilirsiniz pek tabii.. Ancak fazla abartmamaya özen gösterin. Hoparlör kablonuzu üst modellere doğru götürdükçe iki hoparlörün tonalitesinde farklar daha fazla duyulabilir hale gelebilir. Ayrıca masaüstü kullanımdan ziyade küçük/orta boyutlu bir odada bu tarz hoparlörler ile müzik dinliyorsanız mesafe açıldıkça farklar daha duyulabilir hale geliyor. Üreticinin kutu içeriğindeki kablonun benzer malzemesinden daha yukarı bir model tercih etmeye çalışın. Ancak dediğim gibi kabloyu daha üst modellere doğru ilerlettiğinizde huzurunuzdan olabilirsiniz benden uyarması!

3- Huzur benlik olay değil, elim alet tutuyor diyenlere yönelik seçenek. Öncelikle şunu belirteyim elimdeki bir aktif hoparlörde bu yazdığımı deneme fırsatım oldu. Aslında çok zor bir işlem değil ama uğraşmaya gerek var mı yok mu o sizin tercihiniz. Bana sorarsanız; yok. Ben bir daha uğraşmam örneğin. Bu seçenek aslında ikinci seçeneği değerlendirip sesteki olasıl farkları hissedip huzuru kaçan okuyucularımızı ilgilendiriyor. Bu noktada yapılacak şey iki hoparlörü bağlamak için kullandığınız kablonun eşdeğerini aktif hoparlörün içerisine de eklemek. Burada yaptığımız iş amplifikatörden çıkan kabloyu değiştirerek ampli ile sürücüler arasındaki kabloyu değiştirmek. Bu yazdığı kadar kolay bir işlem değil. Bunun en önemli sebebi lehim yapmak gerekliliği ve ek olarak küçük bir alanda çalışmanın gerçekten zor olması.

Ancak işleri daha da abartmak isteyen okuyucularımız iki hoparlör arasında kullandıkları kablo uzunluğunda bir kabloyu aktif hoparlörün amplifikatörü ve sürücüleri arasında kullanmak isteyebilirler. Aslında bu hifi dünyası için normal bir seçenek. Meraklılar her zaman her iki hoparlörü bağlayan kabloların eşit uzunlukta olması gerektiğini söylerler. Eh bu durumda iki hoparlör arasındaki kablo kadar bir kabloyu aktif hoparlörümüzün içerisine “tıkmamız” gerekiyor. Eğer ince bir kablo kullanırsanız bir miktar rahat edersiniz. Ancak kalın bir kablo kullandığınızda kabin içerisini dolduracağınızdan özellikle bas performansını berbat etme olasılığınız var. Bazı meraklılar ek delikler açıp kabloyu dışarıda bırakabiliyorlar. Tüm bunlar sizin takıntı seviyenize kalmış. Yok bunlar beni kesmez diyorsanız pro audio tarafından delay (gecikme) ayarı yapılabilen ürünlere bakmanızı tavsiye ederim…

Ama bana sorarsanız en iyi seçenek birinci seçenek. Kablo konusunu kafaya takmayıp huzurla müzik dinleye devam etmek…

İkinci çok sorulan soru güç kabloları hakkında…

Eğer aktif hoparlörünüzün elektrik girişi üç uçlu Schuko tabir edilen girişlerden ise arzu ettiğiniz bir kablo ile değiştirebilirsiniz. Ancak aktif hoparlörlerin büyük bir kısmında Europlug (CEE 7/16) kodlu iki uçlu daha çok eski hifi cihazlarında, günümüzde ise mutfak aletlerinde bol bol gördüğümüz girişler var. Bu tarz kabloları üreten hifi firmaları yok ve göreceli kaliteli konektörler alıp kendi güç kablonuzu yapma ihtimaliniz pek yok. İlle ben yapacağım diyenler için 2 seçenek var…

1- Hoparlörün 2 uçlu girişini söküp, üç uçlu standart Schuko girişini takmak ki, bunu yapmak için el becerisinin yanında kabin üzerindeki deliği büyütecek ek ekipmana ihtiyacınız var. Bu değişiklik sayesinde arzu ettiğiniz kabloyu kullanabilirsiniz ancak ürününüz garanti kapsamından çıkmış olacaktır. Aman dikkat!

2- Bu seçenekte daha “purist” bir yaklaşım ile kullanacağınız elektrik kablosunu direkt olarak PCB üzerine lehimleyebilirsiniz.

Bana sorarsanız hiç kafaya takmayıp var olan haliyle kullanmaya devam etmek en hayırlısı..

Son olarak kaynak cihazınızla aktif hoparlörleriniz arasında bağlantı yaparken nasıl kablolar kullanalım konusu. Bakın işte burada rahatlıkla kurtlarınızı dökebilirsiniz. Kablo konusuna verdiğiniz önem, bütçenize göre seçeneğiniz farklı kablolarla bağlantılarınızı yapabilirsiniz. Ancak kaynak olarak bilgisayar kullanacak dostlarımıza tavsiyem 3,5mm bilgisayar çıkışınız ile aktif hoparlörünüzü bağlamak için alacağınız kabloya harcayacağınız tutar eğer ki basit bir USB DAC’a yaklaşıyor ise kabloya harcayacağınız parayı DAC’a harcamanız. Hem daha iyi bir ses elde eder, hemde daha ilginç seçenekleri kullanabilir hale gelebilirsiniz…

Uzun lafın kısası, aktif hoparlörler hayatımızı kolaylaştırmak ve bütçelerimizi rahatlatmak için tercih ettiğimiz ürünler. Bunlar üzerinde fazla düşünüp, belirli konulara kafayı takıp huzurumuzu bozmaya gerek yok. Ayrıca bu tarz hoparlörlerin genel olarak performanslarını zaten bir noktaya kadar ileri götürebilirsiniz ve çoğu zaman harcayacağınız para karşılığı çok az “şey” elde edebileceksiniz.

Bu yüzden onları oldukları halleri ile sevip kabul etmek en güzeli…